Rİyaziyyatin məSƏLƏ vasiTƏSİLƏ TƏkrari



Yüklə 0,96 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/5
tarix25.04.2017
ölçüsü0,96 Mb.
#15735
1   2   3   4   5

Şəkil 17.  

 

17 


89. Çevrə üzərində 1977 ağ və bir qırmızı nöqtə qeyd edilmiĢdir. Təpəsi bu 

nöqtələrdə  olan  bütün  mümkün  çoxbucaqlılara  baxılır.  Bunlar  arasında 

təpələrindən birisi qırmızı nöqtədə olan yoxsa belə təpə nöqtəsi olmayan çoxdur? 

 

 



 

 

 



 

 

90. Fərz edək ki, 



a

 -  9-a bölünən ixtiyari 2010 rəqəmli ədəddir. Bu ədədin 

rəqəmləri  cəmi  A,  A  ədədinin  rəqəmləri  cəmini  B,  B  ədədinin  rəqəmləri  cəmi  C 

olarsa, C-ni tapın. 

91.  VerilmiĢ  iki  kvadratdan  birinin  tərəfi  o  birinin  tərəfindən  2  dəfə 

böyükdür.  Böyük  kvadratın  sahəsinin  kiçik  kvadratın  sahəsindən  4  dəfə  böyük 

olduğunu isbat edin və bunun uyğun Ģəkildə təsvirini verin. 

92. Doqquz eyni kitaba on manatdan az, on belə kitaba isə on bir manatdan 

çox pul verilmiĢdir. Bir kitab neçəyədir? 

93. Tam kvadrat olan iki tam ədədin fərqinin sonuncu rəqəmi 2-dir. Azalanın 

sonuncu  rəqəmi  çıxılanın  sonuncu  rəqəmindən  böyükdür.  Azalan  və  çıxılanın 

sonuncu rəqəmlərini tapın. 

94. 

b

a0

 üçrəqəmli ədədi 



ab

 ikirəqəmli ədədinə bölünür. Bu xassəni ödəyən 

bütün üçrəqəmli ədədləri tapın 

95.  Nihad  səhər  saat  8  ilə  9  arasında  saatın  əqrəbləri  üst-üstə  düĢən  anda 

evdən  çıxmıĢ,  saat  2  ilə  3  arasında  əqrəblər  əks  istiqamətdə  yönələn  anda 

məktəbdən qayıtmıĢdır. O, neçə saat məktəbdə olmuĢdur? 



 

18 


96. ġagirdin məktəbə piyada gedib avtobusla qayıtmasına 1 saat 30 dəqiqə 

vaxt sərf olunmuĢdur. Hər iki tərəfə avtobusla isə 30 dəqiqəyə getmiĢdir. ġagirdin 

məktəbə piyada gedib qayıtmasına nə qədər vaxt lazımdır? 

97. Hasili tapın. 





 





 





 





 



225

1

1



...

16

1



1

9

1



1

4

1



1

 

98.  Üçrəqəmli  ədədi  rəqəmlərinin  tərsinə  düzülüĢündə  yazın.  Daha  bir 



üçrəqəmli  ədəd  alınır.  Böyük  ədəddən  kiçiyini  çıxın.  Fərqin  sonuncu  rəqəmini 

yoldaĢına bildir. O, fərqi deyir. Bunu nəyə əsasən tapmaq mümkün olduğunu izah 

edin. 

99. ġagird 100 məktəb ləvazimatına: qələm (hər biri 1 qəp.) dəftər (hər biri 



10  qəp.),  pərgar  (hər  biri  50  qəp.)  5  manat  vermiĢdir.  Hər  ləvazimatdan  neçəsi 

alınmıĢdır? 

100. 15 kürəcikdən düzgün üçbucaq düzəltmək olar,  

lakin kvadrat düzəltmək olmaz – bir kürəcik çatmır (ġəkil 19). 

50-dən çox olmayan neçə kürəcikdən düzgün üçbucaq və 

kvadrat düzəltmək olar?  

101.  BeĢ  nəfərin  hər  birində  manat  hesabilə  müəyyən  qədər  pul  vardır.  I 

nəfər öz pulunun 

5

1

-ni ikinciyə, II yeni məbləğin 



5

1

-ni III-yə verir və s. Nəhayət V 



nəfər  bu  qayda  ilə  alınan  pulun 

4

1



-i  I-yə  qaytarır.  Nəticədə  hər  bir  nəfərdə  eyni 

miqdarda manatlar olur. Onların hər birinin əvvəlcə nə qədər pulu vardır? 

102.  1,5  sm  x  4  sm  ölçülü  kağız  düzbucaqlını  kəsib  tili  1  sm  olan  kubun 

üzlərinə yapıĢdırmaq olarmı? 

103.  Hündürlüklərinin  uzunluqları  uyğun  olaraq  1,  2  və  3  olan  üçbucaq 

vardırmı? 

104. ġagird bir manata markalar aldı. 2 qəpiklik markalar 1 qəpiklikdən 10 

az, qalanları isə 5 qəpiklik olmuĢdur. ġagird hər markadan neçəsini almıĢdır? 

105.  Mərkəzi  O  nöqtəsində  olan  çevrənin  diametri  üzərində  bir-birinə  və 

əvvəlki  çevrəyə  toxunan  daha  iki  çevrənin  A,  B  mərkəzləri  yerləĢir  (ġəkil  21.) 



Şəkil 19. 

 

19 


Mərkəzi  C  ilə  iĢarə  edilmiĢ  daha  bir  çevrə  isə  Ģəkildə 

göstərildiyi  kimi  əvvəldə  baxılan  çevrələrin  üçünə  də 

toxunur.  Ġsbat  edin  ki,  AOC  və  BOC  üçbucaqlarının 

perimetrləri  birinci  çevrənin  diametri  uzunluğuna 

bərabərdir. 

106.  Sinifimizdəki  20  oğlandan  14-ü  qara  qaĢlı, 

15-i uzun saçlıdır, 17-nin çəkisi 42 kq-a yaxın, 18-nin boyu 1 m 60 sm-dən çoxdur. 

Ġsbat edin ki, ən azı dörd oğlanda göstərilən əlamətlərin hamısı vardır.  

107. Hər hansı ədəddən 7 çıxıb fərqi 7-yə vurduqda, həmin ədəddən 11 çıxıb 

fərqi 11 vurduqda alınan nəticələr eyni olur. Bu ədədi tapın. 

108. 

1627


2137

 kəsri verilmiĢdir. Bu kəsrin surətindən 7-ni, məxrəcindən isə 2-ni 

neçə dəfə çıxmaq lazımdır ki, nəticədə 1 alınsın? 

109.  1,  2,  3,  4  rəqəmləri  vasitəsilə  bütün  mümkün  ikirəqəmli  ədədlər 

çoxluğunu yazın.  

110. 


 

KS

J

PS

J

.

.



 bərabərliyində hərflər yerində hansı rəqəmlər ola bilər?  

111.  Dördrəqəmli 

abcd

A

  ədədi  ikirəqəmli  B  ədədinin  kvadratıdır. 



dcba

A



 dördrəqəmli ədədi B-yə bölünən hər hansı ikirəqəmli ədədin kvadratıdır. 

A və B ədədlərini tapın.  

112. 

y

x041

13

 ədədi 72-yə bölünür. x və y-i tapın. 



113.  Ən  kiçik  elə  ədəd  tapın  ki,  həmin  ədədi  3-ə,  4-ə,  5-ə,  6-ya  böldükdə 

qalıqda uyğun olaraq 1, 2, 3, 4 alınsın.  

114. Ġki natural  ədədin fərqi 2, onların kvadratlarının fərqi isə 100-dür. Bu 

ədədləri tapın. 

115. Kitabı səhifələmək üçün cəmisi 1392 rəqəm iĢlənilmiĢdir. Bu kitab neçə 

səhifədir?  

116. 

aabb

 Ģəklində dördrəqəmli ədəd tam kvadratikdir. Bu ədədi tapın. 



 

20 


117. 

1

10



1

10

2011



2010



 və 

1

10



1

10

2012



2011



 ədədlərindən hansı böyükdür? 

118.  Asəf  və  Murad  hərəsi  bir  dəftər  almaq  istəyir.  Lakin  bunun  üçün 

Muradın  8  qəpiyi,  Asəfin  isə  1  qəpiyi  çatmır.  Onlar  pullarını  toplayıb  ikisi  bir 

dəftər almaq istədikdə məlum olur ki, yenə bir dəftər almaq üçün pulları çatmır. Bu 

dəftər neçəyədir? 

119. 63!-61! ədədinin 71-ə bölündüyünü isbat edin. n! yazılıĢı 



n

n

...


3

2

1



!



 



deməkdir. Məsələn, 

5

4



3

2

1



!

5





120. Hansı say sistemində 10+10=10∙10 bərabərliyi doğrudur? 



121. Kağızdan kub düzəldək. Onun açılıĢından 6 kvadrat almaq olar. Həmin 

kubdan 12 kvadrat düzəltmək olarmı? 

122. Fərqi və qisməti 5-ə bərabər olan iki ədədi tapın.  

123. Təklik və yüzlük rəqəmləri eyni olan üçrəqəmli ədəd verilir. Ġsbat edin 

ki, bu ədədin birinci və ikinci rəqəmlərinin cəmi 7-yə bölünərsə, onda ədədin özü 

də 7-yə bölünər. 

124.  Məktəblinin  15  və  20  qəpikliklərdən  ibarət  bir  qədər  pulu  vardır.  20 

qəpiklərin sayı 15 qəpikliklərdən çox idi. O, bütün pulunun 

5

1

-ni, hər biletə həmin 



qəpikliklərdən  ikisini  verməklə,  kinoya  qalan  pulunun  yarısını  isə,  qəpikliklərdən 

3-nü  nahara  xərclədi.  Əvvəlcə  məktəblidə  göstərilən  qəpikliklərin  hər  birindən 

neçəsi olmuĢdur? 

125.  Kvadratı  elə  üç  hissəyə  ayırın  ki,  onlardan  korbucaqlı  üçbucaq 

düzəltmək mümkün olsun. 

126. Tərəfinin uzunluğu 1 olan düzgün ABCDEF altıbucaqlısının AB və CD 

tərəfləri K nöqtəsində kəsiĢənə qədər uzadılmıĢdır. 

7



EK

 olduğunu isbat edin. 

127.  1)  Rəqəmləri  cəminin  kubuna  bərabər  olan  üçrəqəmli  ədədi  tapın.  2) 

Rəqəmləri cəminin dördüncü dərəcədən qüvvətinə bərabər olan dördərəqmli ədədi 

tapın. 3) rəqəmləri cəminin 5-ci dərəcədən qüvvətinə bərabər olan beĢrəqəmli ədəd 

vardırmı? 



 

21 


128. 20 ədəd 5,20 və 50 qəpikliklərdən 5 manat almaq olarmı? 

129.  Saatın  dairəvi  siferblatını

1

    elə  üç  hissəyə  bölün  ki,  hər  hissədəki 



rəqəmlərin cəmi 17 olsun. 

130. BeĢ ədəd verilir: 

1

,

1



,

1

,



1

,

1



5

4

3



2

1









a

a

a

a

a

. Altıncı ədəd birinci 

ədədin  ikinciyə,  yeddinci  ikincinin  üçüncüyə,  səkkizinci  üçüncünün  dördüncüyə 

hasilinə bərabərdir və s. 2010-cü yerdə hansı ədəd olacaqdır? 

131.  Yüz  rəqəmli  12345678901234567890123...7890  ədədində  tək  yerdə 

duran  bütün  rəqəmlər  pozulur.  AlınmıĢ  əlli  rəqəmli  ədədində  yenə  tək  yerdəki 

rəqəmləri pozulur. Heç bir rəqəm qalmayana qədər pozma davam etdirilir. Axırıncı 

hansı rəqəm pozulmuĢdur? 

132.  Düzbucaqlı  üçbucağın  AB  hipotenuzu  üzərində  A  təpəsindən  AC 

katetinə,  B  təpəsindən  isə  BC  katetinə  konqruyent  uyğun  olaraq  AD  və  BE 

parçaları  ayrılmıĢdır.  Ġsbat  edin  ki,  DE  parçasının  uzunluğu  ABC  üçbucağının 

daxilinə çəkilmiĢ çevrənin diametrinə bərabərdir. 

133. n rəqəmli ədədi 





n

bcd

a....

 iĢarə edək, burada d təklik, c onluq, b yüzlük, a 

ən  yüksək  mərtəbənin  rəqəmidir. 

 




bc



a

bc

abc

a

1



  olan  üçrəqəmli 



abc

  ədədini 

tapın. (sağ tərəfdəki beĢrəqəmli ədəddə a-1 yüzlük mərtəbəsinin rəqəmidir). 

134.  Göstərilən  kvadratın  damalarında  sətir,  sütun  və 

diaqonallar üzrə cəmi eyni 2010  ədədinə bərabər olan natural 

ədədlər yazın (ġəkil 28). 

135. Zəngli saatda saat və dəqiqə əqrəbindən əlavə zəng 

əqrəbi  də  olur.  Zəng  əqrəbi  elə  düzəldilmiĢdir  ki,  o  bərabər 

sürətdə  hərəkət  edərək  daima  saat  və  dəqiqə  əqrəblərinin  əmələ  gətirdiyi  bucağı 

yarıya bölür. Zəng əqrəbi sutkada neçə dövr edər?  

136.  Düz  dairəvi  silindr  formada  6  və  4  litrlik  qablardan  istifadə  edərək 

krandan bir litr suyu necə götürmək olar? 

                                                 

1

  



Saat və ya ölçü cihazlarında üzərində rəqəmlər olan lövhəcik. 

 

22 


137. 0, 4, 18, 48, ?, 180, ... sırasındakı ədədlər hansı düsturla alınıb? Hansı 

ədəd buraxılmıĢdır?  

138. Ġsbat edin ki, diaqonalları perpendikulyar olan bərabəryanlı trapesiyanın 

sahəsi onun hündürlüyünün kvadratına bərabərdir.  

139.  On  kibrit  dənəsindən  asanlıqla  iki  düzgün  beĢbucaqlı  düzəltmək  olar. 

Həmin sayda kibrit dənəsindən iki beĢbucaqlı və beĢ üçbucaq düzəldin. 

140.  Quba  rayonunda  azərbaycanlılar  və  ləzgilər  yaĢayır.  Hər  bir 

azərbaycanlı  altı azərbaycanlı və doqquz ləzgilə,  hər bir  ləzgi  isə on  azərbaycanlı 

və yeddi ləzgilə tanıĢdır. Bu rayonda azərbaycanlılar yoxsa ləzgilər çoxdur? 

141.  2010-cu  ildə  VIII  sinif  Ģagirdi  Nihadın  yaĢının  kvadratı  onun  anadan 

olduğu  ilin  minlik,  yüzlük  və  təklik  rəqəmlərinin  əmələ  gətirdiyi  ədəd olmuĢdur. 

Nihad hansı ildə anadan olmuĢdur? 

142. Ġdmançı hədəfə atəĢ açarkən bir neçə dəfə onluğa, o qədər dəfə 8-lik və 

bir  neçə  dəfə  5-liyə  düĢməklə  cəmisi  99  bal  toplamıĢdır.  O,  neçə  dəfə  atəĢ 

açmıĢdır? 

143.  Yazı  taxtasına  sıfırdan  frqli,  hər  biri  digərlərinin  cəminin  yarısına 

bərabər olan bir neçə ədəd yazılmıĢdır. Neçə ədəd yazılmıĢdır? 

144.  Fərz  edək  ki,  A  verilmiĢ  natural  ədəddir.  Bu  ədədin  son  iki  rəqəbinin 

əmələ  gətirdiyi  ədədi  b,  qalan  rəqəmlərinin  əmələ  gətirdiyi  ədədi  isə  a  ilə  iĢarə 

edək. (Məsələn, A=2786 üçün b=86, a=27). Ġsbat edin ki, yalnız və yalnız: a) 2a+b 

7-yə bölündükdə A ədədi 7-yə bölünər; b) 5a-b ədədi 7-yə bölündükdə  A ədədi 7-

yə bölünər. 

145. 

ab

 elə ədəddir ki (

0

,





b

b

a



ba



ab

 fərqi tam kvadratdır. Bu xassəyə 



malik  bütün  ikirəqəmli  ədədləri  tapın.  Analoji  xassəni  ödəyən  üç  rəqəmli  ədəd 

vardırmı? 

)

(

c



a

cba

abc



 tam kvadrat ola bilərmi? 

146. Bölünən böləndən 6 dəfə, bölən isə qismətdən 6 dəfə çoxdur. Bölünən, 

bölən və qismət nəyə bərabərdir?  


 

23 


147. Hər birində rəqəmlər bir dəfə olmaqla iki beĢrəqəmli ədəd yazılmıĢdır. 

Məsələn,  46781  və  50239.  Belə  ədədlər  cütləri  üçün  hansıların  hasili  ən  kiçik, 

hansıların hasili ən böyük olar? 

148.  Bölünən,  bölən  və  qismət  uyğun  olaraq  1,  3,  5  rəqəmlərilə  qurtarır. 

Qalıq 7 rəqəmilə qurtara bilərmi?  

149.  52*2*  ifadəsindəki  ulduzlar  yerində  elə  rəqəmlər  yazın  ki,  alınan 

ədədlər 36-ya bölünsün. 

150.  Hansı  ikirəqəmli  ədəd  təklik  rəqəminin  kubu  ilə  onluq  rəqəminin 

kvadratı cəminə bərabərdir? 

151. Üzərindəki xalların sayı 1 və 3; 0 və 5; x və 3; 1 və 5; 2 və 2; 0 və 4; 1 

və  4  ;  2  və  4  olan  8  domino  daĢını  4x4  sehrli  kvadrat  Ģəklində  düzmək  üçün  x-i 

tapın. 


152.  Düz  xətt  üzərində  bir  neçə  nöqtə  qeyd  edilir.  Sonra  hər  bir  qonĢu 

nöqtələr arasında bir nöqtə qoyulur. Bu iĢ bir neçə dəfə təkrar edilir. Ġsbat edin ki, 

hər bir belə əməliyyatdan sonra nöqtələrin ümumi sayı tək ədədlə ifadə olunar.  

153.  3x3  ölçülü  kvadratın  damalarında  1,2,..,9 

rəqəmləri,  sonra  hər  bir  dairədə  (ġəkil  35)  onu  əhatə  edən 

dörd rəqəmin ədədi ortası yazılır.  

Sonra alınmıĢ dörd ədədin də ədədi ortası hesablanır. 

1,2,...,9  rəqəmlərini  damalarda  necə  yazmaq  lazımdır  ki, 

nəticədə ən böyük ədəd alınsın? 

154.  7,13,11,37,27  ədədlərindən  heç  olmasa  birinə  bölünən  altırəqəmli 

ədədin birinci rəqəmini onun sonunda yazdıqda alınan yeni ədədin də bölənlərinin 

əvvəl göstərilən ədədlər olduğunu isbat edin.  

155. Ġki otaqlı mənzilin birinci otağının döĢəməsinin sahəsi ədədi qiymətcə 

onun perimetrindən 1 çox, ikinci otağın sahəsi isə onun perimetrindən 1 azdır (sahə 

m

2

,  perimetr  m-lə  ölçülməklə).  Hər  bir  otağın  döĢəməsinin  eni  və  uzunluğunun 



natural ədədlə ifadə olunduğunu bilərək onların ölçülərini tapın. 

 

24 


156. 135 və  270 ədədlərinin hər birini 1:2:3:4:5 nisbətində beĢ ədədin cəmi 

Ģəkildə göstərmək olar. Hər iki halda alınan beĢ ədədi tapın. 

157.  ABC  üçbucağında  AE  tənböləni  çəkilmiĢdir.  AB>AC  olarsa  AEB  və 

AEC bucaqlarının qiymətini müqayisə edin. 

158. Rəqəmləri hasilindən iki dəfə böyük olan ikirəqəmli ədədi tapın. 

159.  GünəĢin  bizdən  aya  nisbətən  387  dəfə  çox  məsafədə  yerləĢdiyi 

məlumdur. GünəĢin həcmi ayın həcmindən neçə dəfə böyükdür? 

160.  Ġki  ikirəqəmli  ədədin  hasilini  A,  onların  rəqəmlərinin  yerinin 

dəyiĢdirilməsindən  alınan  ikirəqəmli  ədədlərin  hasilini  isə  B  ilə  iĢarə  edək.  A-B 

ədədinin 99 bölündüyünü isbat edin. 

161.  36  ikitəkərli  və  üçtəkərli  velosipedin  birlikdə  93  təkəri  var.  Onlardan 

neçəsi ikitəkərli və neçəsi üçtəkərlidir?  

162. 1; 2; 3; 4 rəqəmlərilə yazılan ikirəqəmli ədədlər çoxluğunu tərtib edin. 

163.  Aralarındakı  məsafə  100  km  olan  iki  məntəqədən  eyni  zamanda  iki 

velosipedçi qarĢı-qarĢıya hərəkətə baĢladı. Onlardan birinin sürəti saatda 15 km, o 

birininki  isə  10  km  idi.  Birinci  velosipedçilə  birlikdə  saatda  sürəti  20  km  olan  it 

qaçmağa  baĢlayır.  Ġkinci  velosipedçiyə  rast  gəldikdə  it  geriyə  dönüb  birinci 

velosipedçiyə  qarĢı  qaçır  və  çatanda  yenə  geriyə  dönüb  ikinciyə  qarĢı  çıxır. 

Velosipedçilər  görüĢənə  qədər  it  onların  arasında  bu  qayda  ilə  qalmağı  davam 

etdirir. Ġt neçə kilometr qaçmıĢdır və neçə saat yolda olmuĢdur? 

164.  Fərz  edək  ki,  yaĢadığımız  mənzilin  döĢəməsi,  tavanı  və  divarları 

müstəvinin, yaxĢı düzləndirilmiĢ məftil isə düz xətt parçasının təsviridir: 

1)  Həmin  məftili  elə  uzunluqda  seçin  və  mənzildə  elə  yerləĢdirin  ki, 

döĢəmənin, tavanın və bütün dörd divarın müstəvilərini kəssin. 

2) Hansı düz xətt düzbucaqlı paralelepipedin üzlərinin hamısını kəsir? 

165. Bir nəfər 5 addım irəli, 3 addım geri getməklə 197 addım atmıĢdır. O, 

neçə addım irəli getmiĢdir? 


 

25 


166.  Yağ  bidonunun 

5

2



-si  dolu  olarsa  40  kq,  tam  dolu  olarsa  91  kq  gəlir. 

Bidon neçə kq yağ tutur? 

167. Kağız vərəqində 606 ədədi yazılmıĢdır. Bu ədədi 1,5 dəfə artırmaq üçün 

hansı əməliyyat aparılmalıdır? 

168. Vaqifin üç qardaĢı vardır. Birincisi ondan 3 yaĢ böyük, ikincisi 3 yaĢ 

kiçik,  üçüncüsü  isə  3  dəfə  kiçikdir.  Atanın  yaĢı  isə  Vaqifdən  3  dəfə  çoxdur. 

Hamısının birlikdə 95 yaĢı vardır. Onların hər birinin neçə yaĢı vardır? 

169. Ulduz yerindəki rəqəmləri bərpa edin.  

6

*

2



*

1

*



*

*

*



*

*

*



*

*

126



 

170. A və B bir yerdə iĢləyərək bir iĢi 12 gündə, A ilə C həmin 

3

1

13



 gündə, 

B və C həmin iĢi 

7

1

17



 gündə qurtara bilər. Bu adamların hər biri ayrılıqda həmin iĢi 

neçə gündə yerinə yetirər? Üç adam birlikdə həmin iĢi neçə günə qurtarar? 

171. Rezervuarı 2 boru su ilə doldurur. Birinci borunu 9 saat, ikincini 10 saat 

açıq  saxladıqda,  rezervuara 

4

3

217



  boçka  su  tökülür;  Boruların  ikisini  də  12  saat 

açıq  saxladıqda,  rezervuara  270  boçka  su  tökülür.  Hər  borudan  bir  saatda  neçə 

boçka su tökülür? 

172.  Bir  Ģagird  224  vərəq  kağızdan  30  dəftər  düzəltdi;  O,  dəftərlərin  bir 

qismini  hərəsi  7  vərəq,  qalanlarını  isə  hərəsi  9  vərəq  kağızdan  hazırlandı.  ġagird 

hər növ dəftərdən neçəsini hazırlamıĢdır? 

173.  Ġki  nasos  su  çəkirdi.  Bunlardan  biri  9  saat,  o  biri  3  saat  iĢləyərək  69 

boçka su çəkdilər. Birinci nasos 3 dəfə yavaĢ, ikincisi iki dəfə tez iĢləsə idi, onda 

bu iki nasos 48 boçka su çəkə bilərdi. Hər nasos saatda neçə boçka su çəkirdi? 


 

26 


174.  ġəhərin  iki  küçəsində  24600  əhali  vardır.  Birinci  küçənin  əhalisi 

7

2



1

 

dəfə  artıb,  ikincinin  əhalisi  öz  miqdarının 



25

4

  hissəsi  qədər  azalanandan  sonra, 



birincidə  ikincidən 

7

1



2

  dəfə  artıq  əhali  oldu.  Hər  küçədə  əvvəlcə  nə  qədər  əhali 

vardır? 

175.  36  nəfər  hər  gün  8  saat  iĢləməklə  5  gündə  birjadan  56700  t  yükü 

boĢaltdı. Hər gün 6 saat iĢləməklə 113400 t yükü 10 gündə həmin məhsuldarlıqla 

iĢləyən neçə nəfər boĢaldar? 

176.  54000  manatı  üç  hissyəyə  elə  bölün  ki,  birinci  hissə  üçündən  3  dəfə, 

ikinci hissə isə üçüncüdən 5 dəfə çox olsun. 

177.  Dörd  parça  misin  çəkisi  144,5  kq-dır.  Son  üç  parçanın  çəkisi  birinci 

parçanın  çəkisinin  üçdə  biri  qədərdir,  son  iki  parçanın  çəkisi  ikinci  parçanın 

çəkisinin yarısı qədərdir, üçüncü parçanın çəkisi dördüncü parçanın çəkisinin 0,7 

hissəsi qədərdir. Hər parçanın çəkisi nə qədərdir? 

178.  195  ədədini 

75

,



0

;

8



7

;

4



1

1

  və  0,  171875  ədədləri  ilə  mütənasib  olan  4 



hissəyə ayırın.  

179. Bir hovuza boru çəkilmiĢdir. Borunun içi çirkləndiyi üçün onun verdiyi 

su 60% azalmıĢdır. Bunun nəticəsində hovuzun doldurulması üçün lazım olan vaxt 

neçə faiz artmıĢdır? 

180. 1)  Bir kərpicin ölçüləri 25 sm, 15 sm  və  6  sm  olarsa uzunluğu 8,7  m, 

hündürlüyü  4,5  m  və  qalınlığı  0,4m  olan  bir  divarı  hörmək  üçün  neçə  kərpic 

lazımdır? Kərpiclərin arasında qalan boĢluqlara əhəng tökürlər, bu boĢluqlar bütün 

həcmin 0,1 hissəsi qədərdir.  

2)  Ölçüləri 

3

2



1

,

,



a

a

a

  olan  düzbucaqlı  paralelepiped  ölçüləri 

3

2

1



,

,

b



b

b

  olan 


düzbucaqlı  paralelepipedlərdən  düzəldilmiĢdirsə,  ikincilərin  sayını  tapın.  Kiçik 

paralelepipedlər araısndakı boĢluqları örtmək üçün yapıĢqandan istifadə olunur, bu 

boĢluqlar bütün həcmin 0,1 hissəsi qədərdir.  


 

27 


181.  Bir  Ģəhərin  coğrafi  uzunluğu  30

0

44



/

-dir.  Bunu  zamanla  ifadə  edilən 

uzunluğa çevirin. (Coğrafi uzunluq Qriniç meridianından hesab olunur). 

182. Jalə babasından 6 dəfə kiçikdir. Onun yaĢını göstərən ikirəqəmli ədədin 

rəqəmləri  arasında  o  yazdıqda  babasının  yaĢı  alınır.  Onların  hər  birinin  neçə  yaĢı 

var? 


183. Adildə Muraddan 3 dəfə çox dəftər vardır. Murada özündəki qədər Adil 

dəftər  verdikdə  onlardakı  dəftərlərin  sayı  eyni  olar.  Adildə  daima  neçə  dəftər  ola 

bilər?  

184.  2∙3=6  ədədini  4-ə  böldükdə  qalıqda  2  alınır,  3∙4=12  ədədini  5-ə 

böldükdə  də  qalıqda  2  alınır.  Ġki  ardıcıl  ədədin  hasilini  ikinci  ədəddən  bilavasitə 

sonrakı ədədə də böldükdə qalıqda 2 alınacağı doğrudurmu? 

185.  Dairənin  dördə  birinin  radiusunu  diametr 

götürməklə  iki,  həmin  radiuslu  isə  bir  yarımdairə  çəkdikdə 

kəsiĢmədə alınan 1 və 2 fiqurlarının sahəsini müqayisə edin 

(ġəkil 36).  

186.  Üçrəqəmli  ədədin  yüzlüyündəki  9  rəqəmini  onun  sonunda  yazdıqda 

əvvəlkindən 216 kiçik ədəd alınır. Əvvəlki ədədi tapın.  

187.  Ġxtiyari  ikirəqəmli  ədədi  20-yə  vurub  hasili  həmin  ikirəqəmli  ədələ 

toplayıb alınan cəmi 481-ə vurun. Nəticədə baxılan ikirəqəmli ədədin üç dəfə yan-

yana yazılmasından ibarət altırəqəmli ədəd alınır. Nə üçün? 

188.  Elektron  saatda  zaman  iĢıqlandırılır:  Saat  və  dəqiqə.  Sutkada  heç 

olmasa bir dəfə 2 rəqəmi nə qədər vaxt iĢıqlandırılır?  

189.  1,2,...,9  rəqəmlərinin  hamısından  istifadə  etməklə,  onları  kvadratlarda 

elə yazın ki, göstərilən bərabərliklər ödənilsin. 

 


 

28 


190.  Dairə  və  kvadratın  sahələri  eynidir.  Dairənin  daxilində  kvadrat, 

kvadratın  daxilinə  dairə  çəkilmiĢdir.  Dairə  daxilinə  çəkilmiĢ  kvadratın,  yoxsa 

kvadrat daxilinə çəkilmiĢ dairənin sahəsi böyükdür? 

191.  7,17,37,77,?,317,...?  ardıcıllığında  “?”  yerində  hansı  ədədi  yazmaq 

olar? 

192. “Kub” açarından istifadə etməklə “Riyaziyyat” sözünü Ģifrləyin. 



193. A məntəqəsindən çayın axma istiqamətində aĢağıya eyni zamanda kater 

və  sal  yollanır.  Həmin  anda  onlara  qarĢı  B  məntəqəsindən  eyni  cür  kater  çıxır. 

Birinci kater B-yə çatanda sal A məntəqəsinə yoxsa ikinci katerə yaxın olar? 

194. ġagird kitabxanadan götürdü kitabı üç gündə oxuyub qaytarmalı idi. O, 

birinci  gün  həmin  kitabın  yarısını,  ikinci  gün  qalan  hissənin  üçdə  birini,  üçüncü 

gün isə ilk iki gündə oxuduğu səhvələr miqdarının yarısı qədərini oxudu. ġagird üç 

gündə həmin kitabı oxuyub qurtara bildimi? 

195. BeĢrəqəmli ədədin birinci rəqəmi, habelə ikinci və üçüncü rəqəmlərinin 

əmələ gətirdiyi ikirəqəmli ədəd sadə, son iki rəqəminin əmələ gətirdiyi ikirəqəmli 

ədəd isə əvvəlki cütlərin yerlərinin dəyiĢdirilməsindən alınan tam kvadrat ədəddir. 

Bu beĢrəqəmli ədədi tapın. 

196. Mağazaya 10 və 17 litrlik bidonlarda 223 l yağ gətirilmiĢdir. Yağ neçə 

bidonda gətirilmiĢdir? 

197.  Ġki  ikirəqəmli  sadə  ədəd  biri-birindən  rəqəmlərinin  yerinin 

dəyiĢdirilməsilə alınır və fərqi tam kvadratdır. Bu ədədləri tapın. 

198. Ġkirəqəmli ədədin əvvəlinə 100, sonuna 1 yazdıqda alınan birinci ədəd 

ikincidən 37 dəfə çox olur. Həmin ikirəqəmli ədədi tapın. 

199.  a%-li  və  b%-li  məhlulları  hansı  nisbətdə  götürmək  lazımdır  ki,  c%-li 

məhlul alınsın (a

200.  Qız  öz  adındakı  hərflərin  II  və  axırıncısını  Azərbaycan  əlifbasının 

birrəqəmli,  I,  III  və  IV  hərflərini  isə  ikirəqəmli  nömrələri  əvəz  edərək  32711241 

ədədini aldı. Onun adı nədir? 

201. Rəqəmləri cəmindən 13 dəfə böyük olan bütün ədədləri tapın.  


 

29 


Yüklə 0,96 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin