Reja Kirish I. Bob. Basketbolchilarni tayyorlash jarayonini boshqarish

I.3. Yillik rejalashtiruv hujjat.
Yillik rejaiashtiruv istiqbol rejasining asosiy tarkibiy qismi boiib
hisoblanadi.
Ushbu hujjatda rejalashtiriladigan tadbirlar tayyorgarlik davrlari va
bosqichlari, uiarning maqsadi, mohiyati, muddati hamda yo‘na!ishiga
muvofiq loyihalashtiriladi. Yillik tayyorgarlik 3 davrga - tayyorlov, musobaqa va o‘tish davrlariga boiinadi. Tayyorlov davri -- umumiy jismoniy tayyorgarlik (UJT), maxsus jismoniy tayyorgarlik (MJT) va musobaqaoldi tayyorgarlik bosqichlariga boTinadi. Musobaqa davri - mahalliy va asosiy (rasmiy) musobaqalar
taqvimiga qarab mezo- hamda mikrosikl bosqichíariga ajratiüshi
mumkin.
O‘tish davri —yillik tayyorgarlik va musobaqalar mavsumi yakunlanganidan to yangi mavsum -- yangi tayyorgarlik sikli boshlangunga
qadar davom etadi. O‘yin davrida maxsus - ixtisoslashtirilgan
yuklamalar hajmi imkoni borichakarnaytiriladi. Bu davr shartli ravishda
3 bosqichga boiinishi maqsadga muvofiq. Masalan: agar o‘tish davri
30 kunni tashkii etsa, birinchi 10 kun davomida ixtisoslashtirilgan
yuklamaiar hajmi va shiddati sekin-asta kamaytirilishi iozim. Ikkinchi 10 kunlikda ish qobiliyatini tiklovchi, sogiomlashtiruvchi va chiniqtiruvchi vositalardan (boshqa sport turlariga xos mashqlar) foydalanish maqsadga muvofiq.
Uchinchi 10 kun davomida asta-sekin ish qobiliyatini faoliashtiruvchi mashqiardan foydalanish tavsiya etiladi. Umuman o‘tish davrida asosiy e'tibor funksional imkoniyatlami oshirish va hioenergetik resurslar zahirasini jamlashga qaratilishi darkor.
Yiilik rejalashtiruv hujjatlari asosida, tezkor rejalashtiruv hujjatlari
ishlab chiqilishi zarur: ishchi reja, mashg‘ulot bayonnomasi va
mashg‘ulot jadvali. Ushbu tezkor rejalashtiruv hujjatlari-yillik rejada loyihalashtirilgan barcha jarayonlrni yañada aniqlashtiradi va aksariyat hollarda joriy nazorat natijalariga ko‘ra mashg‘ulotlar hajmi, shiddati, mazmuni
takrorlanishi va yo‘nalishiga qisman yoki to iiq o‘zgartirishlar.
qo‘shimcha rejalarni kiritish mumkin. Yilíik tayyorgarlik siklining-yi 1 lik rejasida 4-yilga tuzilgan istiqbol rejasidan joy oigan barcha ko‘rsatkichlar yanada aniqlashtiriladi.
Jamoa tavyorgarligini rejalashtirish uchun odatda o‘quv rejasi.
dasturi va o‘quv mashg‘ulot materiallarini o‘zlashtirishjadvali tuziladi.
Ushbu hujjatlarda aks ettiriladigan mashg‘ulot yuklamasi, shiddati,
yo‘nalishi, takrorlanishi ham turli nazorat va rasmiy musobaqalar
(nazorat, sinov, kubok musobaqalari, chempionatlar va h)-yillik
tayyorgarlik siklining barcha davrlari va bosqichlarida qo‘yüadigan
talablar doirasida rejalashtiriladi.Dasturda quyidagilar e’tiborga oíinishi darkor:
1. Nazariy tayyorgarlik: shug‘ullanuvchilaming taktik tayyorgarligi
bo‘yicha bilim, ko‘nikma v'a malakaíar darajasi (hajmi);
2. Shug‘ullanuvchilar erishadigan jismoniy rivojlanish, jismoniy
tayyorgarlik va texnik mahorat (me’yoriy talablar bo‘yicha);
3. Nazariy mashg‘ulotlar mazmuni va yo‘nalishi;
4. Tayyorgarlik turlar i bo‘yichao‘tkaziladigan amaliy mashg‘ulotlar
mazmuni va yoiialishi. Dasturda har bir bosqich va davrlarga hamda musobaqaoldi
lnvyorgarlik sikllari bo‘yicha qo‘yiiadigan maqsad va vazifalar
uining aniq ifodasini topisbi lozim.
Dasturda dastavval qisqacha muqaddima yoki
tushuntirish xati beriladi. Unda shug‘ulianuvchi haqida ma’lumotlar
(bo‘yi, vazni, yoshi, o‘yin ampulasi va h.k.) keltiriladi.
So‘ngra o‘quv rnashg‘ulotlarini o‘tkazish uslublari, vositalari
tayyorgarlik turlari bo‘yicha ko‘rsatib o‘tiladi. Yangi ilg‘or innovasion
lexnologiyalardan foydalanish, samarali taktik kombinatsiyalarni
ishlab chiqish va qoilash choralari belgilanadi.
Barcha íayyorgarlik turlari bo‘yicha mashg‘ulot!arga ajratiladigan
yuklama hajmi, shiddatí, yo‘nalishi tabaqalashtirilgan holda aks
cttiriladi.
Basketbolchilarning yoshi, tayyorgarük darajasi (1 razryad, sport
ustasi) moijallangan m e’yoriy, model va real talablar hamda test sinovlari turlari belgilanadi. Bundan tashqari har bir shug‘ ullanuvchiga alohida individual reja
ishlab chiqiladi. Mazkur reja quyidagi taríibda ishlab chiqilishi mumkin:
1. Shaxsiy ma’lumotlar.
2. Sport-texnik ko‘rsatkichlar.
3. Maqsadi va vazifalari.
4. Tayyorgarük turlari bo‘yicha erishiladigan ko‘rsatkichlar.
5. Tayyorgarlik jadvali.
6. Tibbiy-biologik nazorat.