silliq muskullarini xalqasimon va uzunasiga joylashgan qatlamlarining qisqarishi natijasida harakatlanadi. Ichaklaming ovqatlangandan keyin 15 minut o'tgach boshlanadigan 3 tipdagi harakatlari farqlanadi. 1. Halqasimon muskullaming ichaklar bo‘ylab toiqinsim on tarqaladigan va uning ichidagi ozuqa massasini siqadigan va faqat orqa chiqamv teshigiga qarab harakatlantiradigan perestaltik qisqarish. 195
2. Ichaklami bir y o ‘la bir necha qismida ozuqa massalarini aralashtiruvchi halqasimon muskullaming segmentlashgan qisqarishi. 3. Navbatma-navbat yuzaga keluvchi va ichaklar ichidagi ozuqa massalarini aralashtimvchi uzunasiga va xalqa holida joylashgan muskullaming ritmik mayatniksimon qisqarishi. Ichaklaming qisqarishi ulaming silliq to‘qimalarining o ‘zidagi biokimiyoviy jarayonlar tufayli avtomatik holda bajariladi. Ichaklar harakatini boshqarilishida va uning uzunasiga va halqa holda joylashgan muskullarining qisqarishlarini koordinatsiyalashda Auerbax asablar o ‘rimidagi nerv hujayralari turi ishtirok etadi. Ingichka ichaklaming harakati iste’mol qilingan ovqatlaming fizik va ximik holatlariga bog‘liqdir. Yonbosh ichakdagi oziq moddalaming harakatlanishi o ‘n ikki barmoqli va och ichaklardagidan ancha sekin bajariladi, so ‘ngra ileosikal sfinkter orqali y o ‘g ‘on ichaklarga evakuatsiyasi kuzatiladi. Oziq massalari ichaklar devorlariga mexanik ta’sir ko‘rsatish va ulami tusish y o ‘li bilan ichaklar harakatini chaqiradi. Oziqlar qancha
