Politologiyanın kateqoriyaları,metodları və funksiyaları

Seçki anlayışı: prinsipləri və funksiyaları
Secki demokratiyanin heyata kecirilmesini temin eden murekkeb struktura malik tesisat oldugu ucun bir sira fundamental prinsiplere esaslanir. Bu prinsipler muxtelif olkelerde ferqli cehetlere malik olsalar da, sesverme huququnu rehber tutur ve secki qanunlarinda tesbit edilir. Dunyanin aparici olkelerinin ekseriyyetinin konstitusiyasinda umumi seckiler yolu ile numayendeli orqanlarin seckili olmasi prinsipi qanunvericilik yolu ile tesbit olunmusdur. Umumilik prinsipine gore mueyyen yas heddine catmis vetendaslar secmek ve secilmek huququna malikdir. Bu prinsip uzun illerin keskin mubarizesi neticesinde huquqsunasliga daxil olmusdur. Seckilerin ikinci prinsipi beraber secki huququ hesab olunur. Bu prinsipin mahiyyetine gore her bir secici seckilerde istirak etmek ucun yaradilmis imkanlardan beraber seviyyede istifade etmelidir. Bu prinsipe emel edilmesi secki dairelerinin duzgun mueyyen edilmesinden asilidir. Seckilerin ucuncu prinsipi seckilerin birbasa olmasidir. Demokratik dovletlerin ekseriyyetinin konstitusiyasinda secicilerin sesvermede bilavasite istirak etmek huququ tesbit edilib. Bu prinsipe numayendeli orqanlarda seckilerde cox vaxt tam riayet edilir. President seckilerinde ise bu norma bir sira olkelerde gozlenilmir. ABS-da dolayi secki huququ tetbiq edilir. Dolayi (coxpilleli) secki huququnun teleblerine gore secki seciciler kollegiyasinin uzvlerini secir, seciciler kollegiyasi ise olke prezidentini secir (ABS-da president dolayi secki huququ esasinda secilir.) Parlament idareciliyi sisteminde ise dovlet bascisi xalqin mandatini almis parlament terefinden secilir.Seckilerin 4cu prinsipi ise sesverme qaydasina aid olan prosedur ve gizli sesverme prinsipini nezerde tutulur. Bu prinsip secicilere xaricden tesiri xeyli derecede azaldir. Seciciler bir sira funksiyalari yerine yetirir. Seckinin basilica funksiyalarindan biri seckili hakimiyyet orqanlarinin formalasdirilmasi funksiyasidir. Bu funksiya vasitesile seckili hakimiyyet orqanlari formalasir. Seckinin muhum funksiyalarindan birini de ehalinin genis tebeqelerinin siyasi proseslere celb edilmesi funksiyasi teskil edir. Ayri-ayri sosial qrup ve birliklerin menafelerini elaqelendirmek funksiyasi da secki prosesine xas olan funksiya hesab olunur. Secki kampaniyasi zamani cemiyyetdeki sosial maraqlar ve telebatlar qabarir, coxlugun iradesinin ifade edilmesi seklinde ozone destek tapan sosial-siyasi menafeler formalasir.