Rusiyanın İranla Müqavilə İmzalaması və Gərginliyin Azaldılması
Rusiyanın İranla müqavilə imzalaması, XVIII əsrdə bölgədə siyasi münasibətlərin
qurulması və ərazi mübahisələrinin həll edilməsində kritik bir dönəmə işarə edir. Bu
müqavil
ə, iki böyük imperiyanın arasındakı gərginliyi azaldaraq diplomatik yolla
müqavil
ə və sülhün təmin edilməsinin nümunəsidir. Ancaq eyni dövrdə, İranın iç
siyasi v
əziyyətinin kəskinləşməsi, bölgədəki siyasi dinamikaların daha da
kompleksl
əşməsinə səbəb olmuşdur.
Rusiyanın İranla müqavilə imzalaması, hər iki tərəfin ərazi və siyasi maraqlarını
qorumağa yönlənmiş bir stratejiyadır. Müqavilənin imzalanması, hər iki imperiyanın
ərazi sərhədlərinin sabitləşdirilməsini və siyasi münasibətlərin stabil olmasını təmin
etm
əyə nail olduğunu göstərir. Bu, diplomatik bacarığın və müzakirə proseslərinin
güclü bir nümun
əsidir.
Lakin, eyni dövrd
ə İranın iç siyasi vəziyyətinin kəskinləşməsi, bölgədəki siyasi və
iqtisadi dinamikaların daha da kompleksləşməsinə səbəb olmuşdur. İranın
daxilind
əki siyasi mübarizə və zəruriyyətlər, ölkənin daxili işlərini qorumağa və
stabilliyini t
əmin etməyə çalışan hökumətinin energetik resurslarına daha çox
fokuslanmasına səbəb olmuşdur. Bu isə bölgədəki digər imperiyanın maraqli və
nüfuzunu t
əmin etmək üçün bir imkan kimi qəbul edilmişdir.
Nadirgulu xanın İran Dövlətini İdarə Etərkən Qarşılaşdığı Münaqişələr
Nadirgulu xanın İran dövlətini idarə etdiyi dövrdə baş verən münaqişələr, həm öz
dövrünün t
əsirli və şəffaflığı, həm də İranın böyük imperiya kimi öz ərazisini
qorumağa yönlənmiş siyasi fəaliyyətinin müstəqil dövlətlərlə mübarizəsinin bir
hiss
əsini təşkil edir. Nadirgulu xanın hökuməti dönəmində qarşılaşdığı əsas
münaqişələr, siyasi mədəniyyətin, iqtisadi inkşafın və ərazi bütövlüyünün
formalaşdırılması ilə əlaqəlidir.
Nadirgulu xanın öncülüklərində, İranın əsas münaqişəsi, ərazisinin qorunması üçün
girişdiyi səylərlə bağlı idi. O, öz dövlətini Rusiya və Osmanlı İmperiyalarına qarşı
müst
əqil və müstəqil bir böyük imperiya olaraq qorumağa nail oldu. Bu münaqişə,
Nadirgulu xanın həm iç, həm də xarici siyasətinin əsasını təşkil edirdi və onun
dövründ
ə İranın müstəqil bir dövlət kimi varlığının davam etməsini təmin etdi.
İranın iç siyasi mədəniyyətindəki bir digər münaqişə, Nadirgulu xanın hökuməti
dövründ
ə etnik və sosial müstərəkliyin inkişafı ilə bağlı idi. Nadirgulu xan, müxtəlif
etnik qrupları və dövlət altında yerləşən ərazilərin müstərək idarə edilməsini təşvik
etdi. Bu is
ə münaqişələrə, siyasi və iqtisadi inkşafa yönlənmiş daxili müharibələrə
s
əbəb oldu, lakin tərəflər arasında bir bütünlük və hərbi potensialın qaldırılması üçün
Nadirgulu xanın böyük əməyinə nail oldu.
Nadirgulu xanın dövrü, İranın iqtisadi inkşafında da münaqişələrə sahə tanıdı. O,
ölk
ədə kənd təsərrüfatının inkişafını təşvik etdi və iqtisadi bacarığı artırmaq üçün
müxt
əlif sahələrə səylədi. Bu, iqtisadiyyatın daxili inkşafını və münaqişəsiz iqtisadi
sabitliyi t
əmin etməyə nail oldu.
Ümumilikd
ə, Nadirgulu xanın İran dövlətini idarə etdiyi dövrdə baş verən
münaqişələr, böyük imperiyanın siyasi, iqtisadi və ərazi bütövlüyünü qorumağa
yönl
ənmiş strateji və siyasətlər nəticəsində müstəqil bir dövlətin formalaşmasını və
inkişafını təşkil etdi.
|