O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti sh. Dj. Ergashxodjaeva, M. S. Qosimova

Bozorga kirish 
Bozorni rivojlantirish 
yangi
Tovarni ishlab chiqarish 
Diversifikatsiya 
6.6-rasm. I. Ansoff matritsasi 
Quyidagi 6.7 – rasmda Porterning besh raqobat kuchlari keltirilmoqda.
6.7-rasm. PORTERning besh raqobat kuchlari 
O‘rnini
bosadiganlar 

Tovarning 
o‘rnini 
bosadiganlar 
tomonidan 
xavf-xatari 
Potensial 
raqobatchilar 

Yangi 
raqobatchilarning 
maydonga chiqish xavf-xatari 
Etkazib
beruvchilar 

Etkazib
beruvchilarning 
savdolashish 
qobiliyati 
Xaridorlar 

Xaridorlarning
savdolashish 
qobiliyati 
O‘z sektoringizdagi
raqobatchilar 

Harakatdagi firmalar 
o‘rtasidagi 
o‘zaro 
raqobat 

---

112 
«Boston konsalting guruhi qolipi» orqali bozorda foyda olish, korxona faoliyat 
ko‘rsatadigan hududlardan eng samarali strategik xo‘jalik bo‘limlarini tanlash bilan 
amalga oshiriladi. Bu quyidagicha ifodalangan. 
Nisbi
y
boz
or
ulush
i 
Nisbiy bozor ulushi 
yuqori 
past 
yuqori
“Yulduzlar” 
“So‘roq belgisi” 
past
“Sog‘in sigirlar” 
“Itlar” 
6.8-rasm. BKG matritsasi 
Birinchi hudud - 
«yulduzlar»
(katta talab va bozorda yuqori ulushga erishilgan). 
Bu hududni e’zozlab, yanada mustahkamlash choralari ko‘riladi. Bozordagi ulushni 
saqlash uchun narxlarni pasaytirish, reklama xarajatlarini ko‘paytirish, mahsulot 
turlarini ko‘paytirish va boshqalar amalga oshiriladi. 
Ikkinchi hudud - 
«sog‘in sigirlar»
(past talab, ammo bozorda firmani ulushi 
yuqori). Bu hududga qattiq nazorat o‘rnatiladi. 
Uchinchi hudud -