O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat

Mavzu yuzasidan savollar. 

1. Tabiat bilan tanishtirish dasturini mazmuni, bulimlari qaysilar? 

2. Pedkollejlarning dasturlari. 

3. Darsda o’quvchilarni faollashtirish yo’llari. 

3. Tabiat     bilan     tanishtirishda     qaysi     adabiyotlardan foydalaniladi? 

 

TAYAICH SO’ZLAR  

1. Ekologiya - yunoncha suz bulib, 1868 yilda nsmis olimi E.Gekel asos  solgan  

EKOS - turar  joy - logika fan,  degan  ma`noni bildiradi. 

2.  Har  tomonlama  -  aqliy.  ahloqiy,  jismoniy,  nafosat  tarbiyasi,  vatanparvarlik, 

ekologik tarbiya, iktisodiy tarbiyalash. 

3. Bolalarni tabiat - beriladigan bilimlar bolalar yoshiga mosligi bilan tanishtirish 

printsiplari. 

4. Ilmiylik printsipi - bolalar yoshiga moe, oddiy ilmiy bilim berish. 

5. Ko’rgamalilik printsipi - har bir bilim ilmiy kurgazma asosida berish. 

6. O’lkashunoslik printsipi - uz ulkasi, tabiati, usimliklar dunyosi. hayvonot olami 

haqida. 

---

 

 

7.  Entsiklopedik  printsipi  -  osmon  jismlari,  hayvonot  olami,  usimliklar  dunyosi, 

tabiatshunoslik haqida bilim berish. 

8. Faslchilik printsipi - har bir fasl haqida choraklarga bo’lib, bilim berish. 

9. Tabiat bilan tanishtirish dasturi. Davlat xujjatlari bulib hisoblanadi. 

10. 

Jonli        tabiat      -        o’simliklar      dunyosi,        hayvonot        olami, 

hashoratlar, baliqlar, qushlar. 

11. Jonsiz tabiat - osmon jismlari, qor, yomgir, suv, tuproq, kum, shamol, bulut, 

chaqmoq, do’l, kamalak. 

12.  Dasturni  murakkablashtirib  borishi  -  tabiat  haqidagi  bilimlarni  guruhdan  - 

guruhga murakkablashib borishi. 

13. Gazonlar - er maydonchasi yo’laklarini maysalar bilan qoplash 

14. Kuzatish - atrof muhitni maqsadga muvofiq reja asosida kuzatish. 

15.  Uzoq,  muddatli  -  yil  fasllarini,  o’simlikni  urug’idan  to  urug’igacha;  bakani 

rivojlanishini, har bir faslda daraxtlarni kuzatishdir. 

16.  Qisqa  muddatli  -  chaqmoq  chaqish,  qor,  yomg’ir  yog’ishini  uchib  kelgan 

qushlarni, bahorgi gullarni kuzatish. 

17. Solishtirma kuzatish - pishgan meva bilan xom mevani karga bilan zagchani, 

bir xil turdagi kurinishi turli xil meva, gullarni solishtirib kuzatish. 

18. Metod - kurgazmali, amaliy, ogzaki. 

19. Kurgazmali - raem asosida, tabiat ob`ektlari, diofilm, kinofilm. 

20. Amaliy metod - oyin, oddiy tajribalar mehnat. 

21. Og’zaki metod - suhbat, badiiy adabiyotlarni o’qish, topishmoq, she`rlar. 

22. Suhbat - kirish suhbat, yakuniy suhbat. 

23. Oyni turlari - ta`limiy, harakatli voqeaga oid, ijodiy uyinlar. 

24.  -Mashgulot  turlari.  -Yangi  bilim  beruvchi,  bilimlarni  aniqlovchi,  bilimlarni 

mustahkamlovchi, no`ananaviy mashgulot. 

25.  -Ish shakllari - mashgulot, ekskursiya, sayr. 

---

 

 

26. -Ekskursiya - tabiatshunoslik, qishloq xo’jaligi, ekskursiyalari. 

27. -Tabiatshunoslik ekskursiya - bog’, o’rmon, daryo, o’tloq. 

28. Qishloq xujaligi - dala, parrandachilik fabrikasi, ekinzor, gulzor. 

29. Reja - yillik, istiqbollik, kalendar kundalik. 

30. Yillik reja - Mudirani tabiat bilan tanishtirish uchun shart - sharoit yaratish. 

31. Istikbol reja - bir fasl, bir chorakka tuziladi. 

32. Kalendar - kundalik reja - 10-12 kun ga muljalanadi. 

33. Uslubiy raxbarlik - mudira, katta tarbiyachi, ish rahbarligi. 

34. Mudirani faoliyati - ser qirra, xujalik, ilmiy uslubiy faoliyati.