Baholash shkalasi. Bu turdagi shkaladan matematik metodlar yordamida
tadqiqot natijalariga ishiov berishda foydalaniladi. Ushbu shkala qo’llanilishda
oddiyligi bilan ajralib turadi va aksariyat hollarda real pedagogic va psixologik
holatlar sonlar sistemasi bilan modellashtirilganda ishlatiladi.
Masalan, o’qituvchi va o’quvchi o’rtasidagi munosabatlarni aniqlash uchun
quyidagi baholash shkalasidan foydalanish mumkin:
1.
O’ta salbiy, muholiflik kayfiyati (-2) 2.
O’rtacha salbiy (-1) 3.
Loqayd (O) 4.
0g’ 5.
Akro6je e 6.
0. . . 7.
O’rtacha ijobiy (+1) 8.
Ijobiy (o’ta kuchli) Baholash shkalasidan foydalanilganda o’qituvchi har bir shkalani alohida
tafsiflab o’tishi joiz.
Baholash shkalasining yana bir ko’rinishi - bu reytingdir. Reytingdan
diagnostika metodlaridan biri sifatida bugungi kunda o’quv-tarbiya ishlarida keng
foydalanilib kelinmoqda. Undan ruhiy holat, pedagogik holat, pedagogik vaziyat,
intellektual salohiyat, o’quv - biluv darajasi, o’zlashtirish ko’rsatkichlarini aniqlash
mumkin. O’quvchilarni reyting tizimi asosida baholash o’qituvchi, ekspetlar guruhi
a’zolaridan xolisona xulosa berish, baholar tizimidan oqilona foydalanishni talab
etadi. Masalan, reytingdan o’qitish metodlari samaradorligini aniqlash, o’zlashtirish
ko’rsatgichlarini o’rgatish, tashxislar vositalari to’g’risida aniq xulosa olish uchun
va ta’lim istiqbollarini belgilashda foydalaniladi.
Ranjirovka shkalasi.Ranjirovka shkalasi o’zga ko’rsatkichlar bilan
solishtirilganda, qiyoslanganda hosil bo’ladi. Ko’rsatkichlar salmog’iga ko’ra
qatorlashtiriladi (saralanadi). Masalan, sinfdagi o’quvchilar ayrim sifatlariga ko’ra
ranjirovka qilinganda
