9-mavzu: Hayvonlar psixik faoliyatining umumiy tavsifi Zoopsixologiyafan sifatida tarkib topishi. Hayvonlar xatti-harakatlarini o’rganishdagi yondashuvlari. Bixeviorizm, etologiya. Zoopsixologiya va qiyosiyp sixologiyani Rossiyada o’rganilishi (V.A.Vanger, N.N.Ladigina-Kots va boshqalar). Hayvonlar xatti- harakatlarini ob’ektiv o’rganish imkoniyati. Tabiiy shart-sharoitlarni kuzatishda aniq ilmiy metodlarning turlicha ekanligi (N.Tinbergen, G.Guddolvaboshqalar), laboratoriya eksperimenti (N.N.Ladigina-Kotsvaboshqalar), maxsus o’rgatish yoki shakllantiruvchi eksperiment (K.Prayor, L.I.Ulanova va boshqalar). Zoopsixologiyada psixikani paydo bo’lishi. Filogenezning bosqichlarida xatta-harakatlarning paydo bo’lishi. Hayvonlar xatti-harakatlarini o’rganish bosqichi. J.O.Lamettri, J.L.Byuffonning qarashlari. Evolyutsion bilimlar nuqtai nazarida instinktlarni o’rganish. (J.B.Lamark, K.F.Rulьe, CH.Darvin). Instinktlarga zamonaviy yondashuv. Instinktiv xatti-harakatlar. Instinktiv xatti-harakatlar hayvonlar xatti-harakatining asosi sifatida. Instinktiv xatti-harakatlarning ichki omillari. Instinktiv xatti-harakatlar va muloqot. Instinktiv xatti-harakatlarning ichki omili. Instinktiv xatti-harakatlarning tashqi omili. Instinktiv xatti-harakatlarning psixik komponenti. O’rgatish. O’rgatishning umumiy xarakteristikasi. Ko’nikma. O’rgatish va muloqot. Taqlid qilish
M10
10-mavzu: Hayvonlarning psixik faoliyatini ontogenezda rivojlanishi. Hayvonot olamida psixik funktsiyalar evolyutsiyasi. Qiyosiy psixologiya Ontogenezda xatti-harakatlar muammosi. Postnatal xatti harakatda bilish jabhalari. Psixik faoliyatning yuvenal (o’yin) davrda rivojlanishi. Hayvonlarda o’yinning umumiy tasnifi. O’yin faoliyati orqali hayvonlar xatti-harakatining mustahkamlashishi. O’yin faoliyati davrida muloqotning rivojlanishi. O’yin faoliyati davrida bilish funktsiyalarining shakllanishi Tug’ma va orttirilgan xatti-harakat shakllari. Ontogenezda hayvonlar xatti-harakatining biologik shartlanganligi. Prerenatal davrda psixik faoliyatning rivojlanishi. Perenatal rivojlanish davrida tug’ma va orttirilgan xatti-harakat shakllari. Homila faol xatti-harakatining rivojlanishi. Sensor qobiliyatlarning va muloqot elementining perenatal davrda rivojlanishi. Psixik faoliyatni yangi postnatal davrda rivojlanishi. Postnatal davrda hayvonlar xatti-harakatining rivojlanishini o’ziga xosligi. Postnatal davrda instinktiv xatti-harakatlar. Birinchi tajriba. Xatti harakat shakllarining postnatal holat bilan ijobiy aloqasi. Ilk muloqot shakllari.Elementar sensor psixika. Psixik rivojlanishning quyi bosqichi. Elementar sensor psixikaning rivojlanishini yuqori bosqichi. Pertseptiv psixika. Pertseptiv psixikaning rivojlanishini quyi bosqichi. Pertseptiv psixikaning rivojlanishini yuqori bosqichi. Hayvonlarda intellekt muammosi. Antropogenez va psixika evolyutsiyasi. Mehnat faoliyatining vujudga kelishidagi qiyinchiliklar. Umumiy va yakka tartibdagi nuttqning paydo bo’lishidagi muammolar. Qiyosiy psixologiyaga kirish. Hayvonlar va insonlarning psixikasini qiyosiy o’rganish. Inson bolasi va maymun bolasidagi rasm chizish qobiliyatini solishtirish. Inson psixikasi va hayvonlarning psixikasidagi umumiy o’xshashliklar. Primatlar xatti-harakatining antropogenetik o’xshashliklari. Inson etologiyasi. Madaniy –tarixiy nazariya.