Müəllim qəbul imtahanı – 2016 Biologiya
HƏDƏF KURSLARI 1
w
w
w
. hede
f.
edu. a
z
1. Yumurtadan çıxan hörümçək balaları hörümçək toru
görmədikləri halda, gələcəkdə özlərinə xas tor qururlar.
Bu davranış necə adlandırılır?
A) təfəkkür
B) instinkt
C) şərti refleks
D) idioadaptasiya
E) vərdiş
İZAHI: Heyvanlarda anadangəlmə mürəkkəb şərtsiz
reflekslərin cəmi instinkt adlanır. Cavabı: B bəndidir
2. İnsanda hava ilə qan arasında qazlar mübadiləsi
tənəffüs sisteminin hansı hissəsində baş verir?
A) bronxlarda
B) bronxiollarda
C) qırtlaqda
D) nəfəs borusunda
E) alveollarda
İZAHI:
Qazlar mübadiləsi qanla alveollar arasında
gedir (divarı 1 qatlı epitel toxuması olduğu üçün).
Cavabı: E bəndidir
3. Fotosintez prosesini həyata keçirən bir prokariot
hüceyrədə aşağıdakılardan hansına rast gəlinməz?
A) xloroplasta
B) hüceyrə divarına
C) ribosoma
D) sitoplazmaya
E) nuklein turşusuna
İZAHI: Bakteriyalarda membrana malik orqanoid
olmadığı üçün cavab xloroplast (fotosintez
sitoplazmada gedir). Cavabı: A bəndidir
4. Sibir şamı toxumlarının rüşeymlərində cəmi 666
ləpə yarpaqları olarsa, bu toxumlarda neçə qanadcıq
saymaq olar? (rüşeymindəki ləpə yarpaqları adi şamın
rüşeymindəki ləpə yarpaqlarının sayı ilə bərabər sayda
olarsa)
A) 111 B) 110 C) 222 D) 666
E) 0
İZAHI:
Sibir şamının toxumunda qanadcıq olmur -0.
Cavabı: E bəndidir
5. Hansı hüceyrə orqanoidinin tərkibində nuklein
turşusu olmur?
A) ribosom B) xloroplast C) mitoxondiri
D) lizosom
E) xromoplast
İZAHI:
Ribosomda RNT var, xloroplast, xromoplast,
mitoxondridə DNT və RNT var Lizosomlarda nuklein
turşuları olmur, ferment olur. Cavabı: D bəndidir
6. Qan qrupları fərqli olan Əli, Aslan və Fatma
arasında qan mübadiləsi aşağıdakı kimidir. Əli A və B
qan qruplu insanlarla yanaşı, Aslan və Fatmadan qan
alır, ancaq onlara qan verə bilmir.
Fatma Aslana qan verdiyi halda ondan qan ala bilmir.
Aslan B qan qrupundan qan ala bilmir.
Yuxarıda verilənlərə əsasən Əli, Aslan və Fatmanın
qan qruplarını müəyyən edin.
Əli
Aslan
Fatma
A)
IV
IV
I
B)
IV
II
I
C)
IV
III
I
D)
IV
I
II
E)
IV
IV
II
İZAHI: Əli A və B qan qruplu insanlardan qan
alırsa deməli IV, Aslan B qan qrupundan qan ala
bilmirsə I və II olma ehtimalı var amma Fatma Aslana
qan verib ondan qan ala bilmirsə Fatma – I, Aslan –
II qan qrupudur. Cavabı: B bəndidir
7. Qanda qlükozanın miqdarının artması zamanı
aşağıdakı proseslərdən hansı sağlam bir insanda
ardıcıllıqla baş verər?
I. qaraciyərdə qlükozanın qlikogenə çevrilməsi
II. mədəaltı vəzi tərəfindən qana insulin hormonu
ifrazının artması
III. qandan bədən hüceyrələrinə qlükozanın keçməsinin
sürətlənməsi
A) I, II, III B) I, III, II
C) II, III, I
D) III, I, II E) III, II, I
İZAHI:
Əvvəl mədəaltı vəzi qana insulin hormonu
ifraz edər, sonra hüceyrələr tərəfindən qlükozanın
mənimsənilməsi sürətlənər, artıq miqdarı qaraciyər və
əzələdə ehtiyat halında toplanar. Cavabı: C bəndidir
8. Aşağıdakı cədvələ görə ulduzlardan neçəsinin
yerinə “+”, neçəsinin yerinə “—“ yazılmalıdır?
A) 5 “+”, 4 “—”
B) 4 “+” , 5 “—
”
C) 6 “+”, 3 “—”
D) 3 “+”, 6 “—”
E) 7 “+”, 2 “—”
İZAHI:
Bitki mitoz+, bakteriya hüceyrə divarı +, nüvə
–, mitoz –, fotosintez +, heyvan hüceyrə divarı –,
xemosintez–, göbələk nüvə+, fotosintez – 4+, 5-.
Cavabı: B bəndidir
Müəllim qəbul imtahanı – 2016 Biologiya
HƏDƏF KURSLARI 2
w
w
w
. hede
f.
edu. a
z
9. Hansı fəsiləyə aid olan bitki verilməmişdir?
Pişikdili, topulqa, pirakanta, quşqonmaz, sarılıq otu,
yarğanotu, şiyav
A) paxlalılar
B) mürəkkəbçiçəklilər
C) xaççiçəklilər
D) taxıllar
E) gülçiçəklilər
İZAHI: Pişikdili – mürəkkəbçiçəklilər, topulqa,
quşqonmaz, pirakanta –gülçiçəklilər, sarılıqotu,
yarğanotu – xaççiçəklilər, şiyav – taxıllar
PAXLALILARIN nümayəndəsi yoxdur.
Cavabı: A bəndidir
10. Aşağıdakı canlılardan hansında yuxarı ətrafın
qurşaq sümükləri daha çoxdur?
A) oranqutanq
B) çöl göyərçini
C) göl qurbağası
D) ev iti
E) zolaqlı kərtənkələ
İZAHI: Oranqutan – 4, çöl göyərçini – 6, göl
qurbağası – 7, ev iti – 2, cəld kərtənkələ – 6.
Cavabı: C bəndidir
11. Canlılar və onların malik olduğu tənəffüs orqanı
aşağıda verilmişdir. Doğru olmayan variantı müəyyən
edin.
A) Anadonta – qəlsəmə
B) Çəyirtkə – traxeya
C) Çay xərçəngi – qəlsəmə
D) Böyük göl ilbizi –
qəlsəmə
E) Göl qurbağası –
ağciyər və dəri
İZAHI:
Böyük göl ilbizi – ağciyər tənəffüsü edir.
Cavabı: D bəndidir
12*
. Bitki hüceyrəsində baş verən maddələr mübadiləsi
şəkildə təsvir olunmuşdur. Katabolizmaya aid olanı və
ya olanları müəyyən edin.
A) yalnız I B) yalnız II
C) yalnız III
D) I və II E) I, II, III
İZAHI: Qlükoza və nişastanın əmələ gəlməsi – plastik
mübadilə – Anabolizma, qlükozanın parçalanıb ATF
əmələgəlməsi energetik – Katabolizma.
Cavabı: C bəndidir
13. Eukariot hüceyrədə zülal sintezində iştirak edən
DNT molekulunun bir sahəsi təsvir olunmuşdur. I
zəncirə komplementar mRNT zəncirindəki nukleotid
ardıcıllığı hansı variantda doğru verilmişdir?
A) QUSQSAQUQ
B) QUAQSUSAQ
C) SAUSQASAQ
D) QUASQASAQ
E) SAUSQAQUS
İZAHI: I zəncir SATQSTQTS kimidir komplementar
mRNT olar: QUASQASAQ. Cavabı: D bəndidir
14. Sintez olunmuş xətti quruluşlu zülal molekulu 98
sistein amin turşusundan təşkil olunmuşsa, bu zülalın
ağırlığını tapın (sistein amin turşusu radikalı (CH
2
SH).
A) 11876 q B) 10780 q
C) 10112 q
D) 10008 q E) 10798 q
İZAHI: Sistein ağıtlığı=74+47=121 (121*98)–
(18*97)=10112q. Cavabı: C bəndidir
15. Belə növəmələgəlmə zamanı növün populyasiyala-
rı öz arealında qalır, lakin areal daxilində həyat şəraiti
dəyişir. Aşağıdakı canlılardan hansı bu növəmələgəl-
mədən yaranmışdır?
A) Daur qara şamı
B) Şişyarpaq qaymaqçiçəyi
C) Kassuba qaymaqçiçəyi
D) Şərqi Asiya arıquşu
E) Kəkilli arıquşu
İZAHI: Sualda ekoloji növ əmələ gəlmədən yaranan
Kəkilli arıquşudur (qidaya ixtisaslaşması ilə).
Cavabı: E bəndidir
16. Aşağıdakılardan hansı ibtidai bitki deyil?
A) ulva B) fukus C) xlorella
D) efedra
E) spirogira
İZAHI: Efedra – çılpaqtoxumlu olub, ali bitkidir.
qalanları yosundur – ibtidai bitki. Cavabı: D bəndidir
17.
Cədvələ əsasən X+Y+Z cəmi hansına uyğundur?
A) Onurğanın kifoz əyriliyini əmələ gətirən
şöbələrdəki fəqərələrin sayına
B) İnsanda döş sümüyünə bilavasitə birləşən
sümüklərin sayına
C) İnsanda ürək boşluğuna açılan iri venaların sayına
D) Yetkin insanın alt çənəsində yerləşən böyük və
kiçik azı dişlərinin sayı cəminə
E) Onurğanın lordoz əyriliyini əmələ gətirən
şöbələrdəki fəqərələrin sayına
İZAHI:
Balıqlarda ürək kameralarının sayı – 2,
yarasada sərbəst barmaqların sayı – 12, bal arısının
sadə gözlərinin sayı – 3. X+Y+Z=17= Onurğanın
Qlükoza Nişasta
I II
Müəllim qəbul imtahanı – 2016 Biologiya
HƏDƏF KURSLARI 3
w
w
w
. hede
f.
edu. a
z
kifoz əyriliyini əmələ gətirən şöbələrdəki fəqərələrin
sayına (döş-12+oma 5)
B) İnsanda döş sümüyünə bilavasitə birləşən
sümüklərin sayına – 16
C) İnsanda ürək boşluğuna açılan iri venaların sayına –
6
D) Yetkin insanın alt çənəsində yerləşən böyük və
kiçik azı dişlərinin sayı cəminə – 10
E) Onurğanın lordoz əyriliyini əmələ gətirən
şöbələrdəki fəqərələrin sayına – 12
Cavabı: A bəndidir
18. Bir infuzor tərlikdə orta hesabla 180 həzm
vakuolunun yarandığı müddətdə, başlanğıc 2
bakteriyadan maksimum neçəsi bölünməyə məruz
qalar?
A) 2046 B) 510 C) 2048
D) 1022
E) 1024
İZAHI: Orta hesabla infuzor tərlikdə dəqiqədə 1 həzm
vakuolu əmələ gəlir deməli 180 dəqiqə vaxt keçib
180:20=9 (maksimum olduğu üçün) əmələ
gələn=2*2
9
=1024 bölünməyə məruz qalan
1024–2=1022. Cavabı: D bəndidir
19. Kökümsov gövdəyə malikdir:
A) pişikquyruğu
B) yerarmudu
C) mahmızlalə
D) qladiolus
E) süsən
İZAHI: Pişikquyruğu – soğanaq, yerarmudu,
mahmızlalə – gövdə yumrusu, qladiolus – soğanaqlı
yumrulu, süsən – kökümsov. Cavabı: E bəndidir
20. Aşağıda qida zəncirinə aid enerji piramidası
verilmişdir. Buna görə hansı ifadəni söyləmək olmaz?
A) Qida zəncirində olan canlıların enerjiyə olan
ehtiyacları fərqli ola bilər.
B) Produsent canlı qidalanma üsuluna görə digər
canlılardan fərqlənir.
C) Üçüncü dərəcəli konsumentlərin sayca artması
ikinci dərəcəli konsumentlərin sayını azalda bilər.
D) Konsument canlıların sahib olduğu enerji
qidalandığı canlıdan asılı olaraq dəyişmir.
E) Produsentlərin sahib olduğu enerji konsumentlərə
ötürdüyü enerjinin miqdarları cəmindən həmişə çox
olur.
İZAHI: Ekosistemdə konsument canlıların sahib
olduğu enerji qidalandığı canlıdan asılı olaraq dəyişər.
Cavabı: D bəndidir
21. Aşağıda genotipi verilmiş
hüceyrə meyoz bölünmə
keçirərsə, minimum (I),
maksimum (II) neçə fərqli
qamet hazırlayar?
A) I – 2, II – 4 B) I – 4, II – 8 C) I – 2, II – 16
D) I – 4, II – 16
E) I – 2, II – 8
İZAHI: Minimum -2 ABC, abc maksimum
krossingoverdən -8 ABC, abc, Abc, aBC, AbC, abC,
ABc, aBc. Cavabı: E bəndidir
22. Aşağıda verilmiş hüceyrə orqanoidlərindən
ribosoma malik olmayanı haqqında doğru ifadələrin
göstərildiyi variantı müəyyən edin.
I. mitoxondri
II. xromoplast
III. Holci kompleksi
IV. xloroplast
V. dənəvər endoplazmatik şəbəkə
1. Lizosomarın formalaşmasında iştirak edir
2. bütün canlı hüceyrələrdə olur
3. DNT-yə malikdir
4. üzvi maddə sintez edir
5. birmembranlı quruluşdadır
6. ikimembranlı quruluşdadır
7. yalnız bitki hüceyrəsində olur
A) 4, 5, 7
B) 1, 4, 5
C) 1, 2, 5
D) 1, 3, 5, 7 E) 2, 5, 6, 7
İZAHI: Ribosoma malik olmayan Holci kompleksidir.
Lizosomları formalaşdırır, üzvi maddə sintez edir
(karbohidrat və yağ) birmembranlı quruluşdadır.
Cavabı: B bəndidir
23. Aşağıdakı nəsil ağacında X cinsi xromosomu ilə
ilişikli ötürülən xəstəlik təsvir olunmuşdur. Xəstəliyə
tutulmuş fərdlər rəngli olaraq göstərilmişdir. Sxemə
əsasən dişilərdən neçəsinin 100% daşıyıcı olduğunu
dəqiq söyləmək olar?
A) 6
B) 5 C) 7 D) 8 E) 9
İZAHI:
ÜÇÜNCÜ
DƏRƏCƏLİ
KONSUMENT
İKİNCİ
DƏRƏCƏLİ
KONSUMENT
BİRİNCİ
DƏRƏCƏLİ
KONSUMENT
10 KC
100 KC
1,000 KC
PRODUSENT
10,000 KC
Müəllim qəbul imtahanı – 2016 Biologiya
HƏDƏF KURSLARI 4
w
w
w
. hede
f.
edu. a
z
Oğlan uşağı xəstə, ata sağlamdırsa ana 100%
daşıyıcıdır. Deməli 5, 2, 1, 4, 7 nömrəli dişilər cəmi 5
dişi, bir də ata xəstədirsə qız uşağı 100% daşıyıcı olar
6 nömrəli dişini da əlavə olaraq deyə bilərik CƏMİ –6
DİŞİ. Cavabı: A bəndidir
24. Viruslara aid olan doğru ifadələrin verildiyi variant
aşağıdakılardan hansıdır?
1. yalnız eukariotlarda parazitlik edir
2. təbiətdə qeyri-aktiv, kristal formasında olurlar
3. kapsid zülalı ribosomlarında sintez olunur
4. timin və urasil nukleotidinə eyni bir virusda rast
gəlinmir
5. bütün nümayəndələrində xarici örtükdə yalnız zülal
olur
A) 2, 3, 4 B) 2, 5
C) 2, 4
D) 1, 3, 4 E) 1, 2, 4
İZAHI: 1 – səhv (Viruslar həm prokariot həm də
eukariotlarda parazitlik edir)
2 – doğru (təbiətdə qeyri-aktiv, kristal formasında
olurlar)
3 – səhv (kapsid zülalı parazitlik etdiyi hüceyrənin
ribosomunda sintez olunar, virusun ribosomu olmur)
4 – doğru (viruslar ya DNT ya da RNT tərkibli olur
timin və urasil bir virusda olmaz)
5 – səhv (qrip virusunda xarici örtükdə zülalla yanaşı
karbohidrata da rast gəlinir). Cavabı: C bəndidir
25. Uyğunsuzluğu müəyyən edin.
A) Trias – timsahların əmələ gəlməsi
B) Perm – trilobitlərin nəslinin kəsilməsi
C) Təbaşir – əsl sümüklü balıqların meydana çıxması
D) Ordovik – onurğalılarda ilk dəfə sümük
toxumasının yaranması
E) Devon – çarpaz tozlanmanın yaranması
İZAHI: Əsl sümüklü balıqların meydana çıxması –
TRİAS. Cavabı: C bəndidir
Dostları ilə paylaş: |