Ma’ruza. Loyihaviy o`qitish texnologiyalari

o‘quvchilarda kompyuter savodxonligini shakllantirish;

o‘quvchilarda axborotga ishlov berish, uzatish va undan foydalanish jarayonlari haqidagi bilimlar asoslarini mustahkam va ongli o‘zlashtirib olishlarini ta’minlash;

o‘quvchilarga dunyoning zamonaviy ilmiy ko‘rinishini shakllantirishda axborot jarayonlarining ahamiyatini, jamiyatning rivojida yangi axborot va kommunikatsion texnologiyalarning ahamiyatini ochib berish;

komp’yuterlardan ongli va ratsional foydalanish ko‘nikmalarini shakllantirish.

«Informatika» fanining pedagogik vazifalari insonning umumiy ta’lim olishidagi asosiy vazifalarini hal etishda qo‘shadigan o‘ziga hos xissasi bilan aniqlanadi.

1. 
   O‘quvchilarda informatika xaqidagi bilimni shakllantirish va ular tafakkurini rivojlantirish.
   
2. 
   Ilmiy dunyoqarashni shakllantirish. Bu muhim vazifani hal etishda butun pedagogik jamoa barcha o‘quv predmetlarini o‘qitish jarayonida ishtirok etadi.
   
3. 
   Milliy mafkura ruhida tarbiyalash.
   
4. 
   o‘quvchilarni amaliy faoliyatga, mehnatga, ta’lim olishni davom ettirishga tayyorlash.
   

YUqoridagi masalalardan hech biri boshqalaridan ajratilgan holda, alohida hal etilmasligi lozim. Ular bir butunlikda bir-biri bilan chambarchas bog‘liq holda amalga oshirilishi lozim. o‘quvchilar informatika asoslarini mustahkam egallashlari asosidagina ularning tafakkurini tarbiyalash va ilmiy dunyoqarashni yaratish mumkin. Ikkinchi tomondan, mantiqiy fikrlashga o‘rgatish bilangina, o‘quvchilarning informatikani fan sifatida uning o‘ziga xos tomonlarini chuqur tushunishlariga erishish mumkin. Bundan tashqari, informatikani o‘qitish jarayonida amaliy faoliyatga tayyorlash vazifasini to‘g‘ri hal etishga erishish uchun informatika kursining ilmiyligini oshirish lozim. Faqatgina to‘g‘ri va chuqur xulosalar qila olsagina, o‘quvchilar har bir masalani echishga tanqidiy va ijodiy yondasha oladilar, yangi muammolar oldida o‘zlarini yo‘qotib qo‘ymaydilar va turli shart-sharoitlarda unumli faoliyat ko‘rsata oladilar. SHuningdek, amaliy ish o‘quvchilarning dunyoqarashini kengaytiradi va uni yangi faktlar bilan boyitishadi, hamda informatikadan bilim darajalarini oshiradi, chuqur, to‘liq va mustahkam bo‘lishini ta’minlaydi
«Informatika» fanidan
o‘quvchilar bilimini nazorat qilish

O‘quvchi bilimi, malaka va mxoratini tekshirish va baholash ta’lim jarayonining muhim vazifasi va butun o‘quv yili davomida olib boriladi. Qanday echilayotganiga, ya’ni o‘quvchi qanday bilimga, malaka va mahoratga, dunyoqarashi va axloqiy-estetik qarashlar hamda ijodiy faoliyatiga ega ekanligiga e’tibor qaratish muhim. Asl moµiyati yana o‘quvchini o‘qishga qanday munosabatda bo‘lishiga, qanday shug‘ullanyapti va hokazoalarga bog‘liq.

Bularning barchasi bilimni tekshirish va baholashning turli metodlarini qo‘llash zarurligini ko‘rsatadi. Informatika bo‘yicha bir davrda o‘quvchilar bilimini joriy nazorat qilish turlarining ko‘rib chiqamiz: og‘zaki so‘rov, uy ishi, o‘quvchilarning o‘quv faoliyatini kuzatish, laboratoriya ishi nazoratining ijodiy shakli va boshqalar. o‘quvchilar bilimini nazorat qilishning qiziqarli shakllarini ham taklif qilish mumkin.
Misol sifatida «Informatika» Fani bo‘yicha o‘quvchilarning bilimini nazorat qilish uchun har xil usullarini keltilamiz.

ACCESS MOBT mavzusi bo‘yicha savollar

1. ACCESS MOBT ning sizga ma’lum bo‘lgan ob’ektlarini sanab bering va vazifalarini yozing.
2. Ma’lumotlar ombori qanday ochiladi?
3. «Konstruktor» tartibida jadval qanday yaratiladi?
4. So‘rov turlarini qisqacha tavsiflab bering.
5. Hisobot tuzilmasini tasvirlab bering.

Informatika bo‘yicha diktant o‘zaro tematik bog‘langan, lekin matn 4-8 iborardan iborat. Diktantdagi gaplar aniqlik va qisqalik bilan ajralishi kerak. o‘quvchi eshitayotgan vazifani bajarishi lozim. SHuning uchun uzun ibora yoki chalkashlik diktantga to‘g‘ri kelmaydi.

ACCESS MOBT mavzusi bo‘yicha diktant savollari

1. 
   ACCESS MOBT dastlabki oilasining ilovalarini sanab bering.
   
2. 
   ACCESS MOBT ning qaysi ob’ekti «teskari» shakl bo‘ladi?
   
3. 
   ACCESS MOBT ning qaysi ish tartibi ob’ekt tuzilmasini o‘zgartiradi?
   
4. 
   Qaysi tugmacha yordamida ma’lumotlar omborini yaratish ustasi ishga tushiriladi?
   
5. 
   Ma’lumotlar omborini yaratish uchun qaysi buyruqni bajarish kerak?
   
6. 
   Ma’lumotlar omborini ochish uchun qaysi buyruqni bajarish kerak?
   
7. 
   Ma’lumotlar ombori qanday izlab topiladi?
   

T-sxema ko‘rinishida vazifa

Agar ular yozilgan fikrga qo‘shilsalar, birinchi ustunda “+“ aks ќolda uchinchi ustunda “-“ belgisini qo‘yadilar.

5-jadval.
T-sxema ko‘rinishida vazifa

Ќa	Fikr-muloќazalar	Yo‘q
	Asosiy berilganlar boshqa yacheykalarning qiymatlari bo‘yicha aniqlanmaydi.
	EXCEL quyidagi buyruq bilan ishga tushiriladi: Pusk-Nastroyka-EXCEL
	EXCEL hujjati ishchi kitob deb ataladi.
	Ustunlar lotin harflar bilan belgilanadi
	Ustunlar soni 26 ta
	YAcheyka nomi yacheyka joylashgan ustun va satr raqamlaridan iborat
	Nom maydonida satr raqami ko‘rsatiladi
	Formula satrida faol yacheykadagi ma’lumotlar aks ettiriladi
	Diapozon – bu yacheykalar guruhi
	YAcheykada matn, formula, son bo‘lishi mumkin
	Formula «S» belgisi bilan boshlanadi

«Informatikaga doir bilimlarni nazorat qilish

O‘quvchi bilimi, malaka va maxoratini tekshirish va baholash ta’lim jarayonining muhim vazifasi va butun o‘quv yili davomida olib boriladi. Qanday echilayotganiga, ya’ni o‘quvchi qanday bilimga, malaka va mahoratiga, dunyoqarashi va axloqiy-estetik qarashlar hamda ijodiy faoliyatiga ega ekanligiga e’tibor qaratish muhim. Asl mohiyati yana o‘quvchini o‘qishga qanday munosabatda bo‘lishiga, qanday shug‘ullanyapti va hokazoalarga bog‘liq.

Bularning barchasi bilimni tekshirish va baholashning turli metodlarini qo‘llash zarurligini ko‘rsatadi. Informatika bo‘yicha bir davrda o‘quvchilar bilimini joriy nazorat qilish turlari: og‘zaki so‘rov, uy ishi, o‘quvchilarning o‘quv faoliyatini kuzatish, laboratoriya ishi nazoratining ijodiy shakli va boshqalar. o‘quvchilar bilimini nazorat qilishning qiziqarli shakllarini ham taklif qilish mumkin.
Misol sifatida «Informatika» Fani bo‘yicha o‘quvchilarning bilimini nazorat qilish uchun har xil usullarini keltilamiz.
mavzusi bo‘yicha savollar
mavzusi bo‘yicha diktant savollari
T-sxema ko‘rinishida vazifa
Test vazifalari
O‘quv mashg‘ulotiga tayyorlanish – og‘ir ish, bu o‘qituvchining o‘ziga xos ijodiy laboratoriyasi, lekin yaratish uchun uslubiyot sohasida yaxshi nazariy bilimga ega bo‘lishi, shu bilan birga darsga tayyorlanish va rivojlantirishni bilishi kerak.
O‘quv mashg‘ulotlarini rejalashtirish tizimi o‘z ichiga quyidagilarni oladi.

1. 
   Yillik va yarim yillik rejalashtirish.
   
2. 
   Tematik rejalashtirish.
   
3. 
   Har bir mashђulotning rejalashtirish.
   

Bunday taqsimlanishga muvofiq
darsga tayyorlanishni uch bosqichga
bo‘lish mumkin:

• 
  ya’ni o‘quv yiliga tayyorlash;
  

fanning o‘quv mavzusi bo‘yicha tayyorlanishi;

• 
  navbatdagi mashђulotga tayyorlanish.
  

Birinchi bosqichda sinf o‘quvchilari tomonidan nima uchun, nimaga va qanday o‘qitish kerak degan savollar echiladi. Bunda o‘quvchilar o‘tgan yili nimani va qanday o‘qiganligini, kelajagini ko‘ra bilishi zarur.
Informatika bo‘yicha mashђulotlarni rejalashtirish uchun hujjatlar ichiga quyidagilar kiradi::

• 
  o‘quv jarayonining rejasi, unda informatikaning o‘rni ko‘rsatiladi,
  
• 
  mashg‘ulotning mazmunini aniqlovchi, «Informatika» kursining namunaviy dasturi;
  
• 
  o‘qituvchi uchun o‘quv-metodik qo‘llanmalari.
  

O‘quv yili boshlangunga qadar o‘qituvchi «Informatika» fanidan dasturini, tushuntirish xatini o‘rganib chiqadi, fanning barcha mavzularining mazmunini taќlil qiladi, o‘qituvchi va o‘quvchi uchun aloќida adabiyotlar ro‘yxatini tuzadi.
O‘quv rejasi va dasturiga muvofiq darslar bo‘yicha o‘quv materialining taxminiy bo‘linishini o‘z ichiga olgan yillik yoki yarim yillik rejalashtirish amalga oshiriladi.
Tematik rejalashtirish berilgan mavzu bo‘yicha mashg‘ulotning umumiy zanjirida muhim va bu shubhasiz, har bir mashg‘ulotning ag‘amiyatini oshiradi va o‘qitish sifatini yaxshilaydi.