o'quv materialini mustaqil ravishda o'zlashtirish va ko'pchilik talabalar uchun ochiq bo'lgan qismlarni tanlash. ikkita turdagi topshiriqlarni ajratish kerak : a) aniq ixcham javobni talab qiladigan savollar (atamalar, tushunchalar, sanalar, xulosalar), b) muammoning bir tomoni bilan mustaqil tanishish. Shuni ta'kidlash kerakki, talabalarning darslik matni bilan mustaqil ishlashini ularning darsdagi boshqa ish bosqichlaridan alohida ko'rib chiqmaslik kerak. Mustaqil ish darsning umumiy tuzilishi elementi bo'lsagina samarali bo'ladi. O'qituvchi talabalarning vazifalarini aniq shakllantirishi va belgilashi kerak. Darslik matni bilan ishlash bo'yicha vazifalar : Darslikda berilgan tushunchalarga ta’riflarni yozing; ularni lug'atdagi ta'riflar bilan solishtiring.
Paragraf (bitta mavzuning paragraflari) asosida xronologik jadval (voqea taqvimi) tuzing.
Kontur xaritaga (xaritada ko'rsatish) matnda qayd etilgan tarixiy-geografik ob'ektlarni qo'ying.
Paragraf matnining asosiy g'oyasini ochib beradigan misollarni tanlang, asosiy xulosani tasdiqlang, nazariy xulosalarni ko'rsating va hokazo. va spetsifikatsiyalar jadvalini to'ldiring.
Darslikda keltirilgan ikki yoki undan ortiq o‘xshash faktlarni solishtirish natijalari asosida qiyosiy va umumlashtiruvchi jadval tuzing.
Tarix darsligidagi muayyan masalani ko‘rib chiqish mantiqini o‘rganing va muallifning fikrini ochib beruvchi mantiqiy chizma chizing.
Paragraf matnida berilgan raqamli ma'lumotlarni grafik, statistik jadval yoki diagrammaga aylantiring.
Paragrafning har bir bandi uchun mustaqil ravishda xulosalar va butun matn bo'yicha umumlashtiruvchi xulosani shakllantirish.