Ix mövzu: Duyğu hissi idrak prosesi kimi plan

Eşitmə  analizatorları:

 

bu  analizatorlar  üçün

 

qıcıqlandırıcı  rolunu  səs 

dalğaları

 

təşkilm  edir.  İnsanın  eşitmə  orqanı  saniyədə  16.000

-

dən  20.000 

hersədək  dalğa  uzunluğu  ilə  yayılan  səsləri  (dalğaları)  qəbul  etməyə 

uyğunlaşmışdır. Qulaq saniyədə 1000 san/ tezliyə malik dalğalara daha yaxşı 

uyğunlaşmışdır. 

 

Eşitmə duyğuları  səsin hündürlüyünü, gurluğunu və tembrini əks etdirir. 

Bütün  eşitmə  duyğuları    nitqi,  musiqi  səslərinim  və  səs

-

küyləri  əks  etdirir. 

Onların  da  hüdudu  var.  Belə  ki,  çox  səs

-

küy  sinir  sistemini  pozur,  insanda 

əsəbilik yaradır. 

 

---

 

5 

Duyğular  yalnız  analizatorlara  görə  deyil,

 

həm  də  məzmunca  da 

fərqlənir. (dadbilmə, iybilmə, cinsi, aclıq, toxluq, susuzluq, hərəkət duyğusu, iy 

və s.). Məsələn, orqanizmdə ağrı duyğuları olmasaydı, biz qıcıqları, təhlükəli 

və  ya  faydalı  olmasını  fərqləndirə  bilməzdik.  Deməli,  insanın  duyğu 

analiz

atorları  sanki  qıcığın  müəyyən  kəmiyyətinə  (aşağı  və  yuxarı  həddinə), 

uyğunlaşır.  Məsələn,  biz  uzaq  ulduzlardan  gələn  işığı,  dəriyə  qonan  tozları 

hiss  etmirik.  Çünki,  hər  cür  qıcıq    duyğu  əmələ  gətirmir.  Duyğunun  əmələ 

gəlməsi ünün qıcıq müəyyən kəmiyyətə malik olmalıdır.

 

Qıcığın  ən  zəif  duyğu  əmələ  gətirə  bilən  ən  kiçik  kəmiyyəti  duyğunun 

mütləq  həddi  adlanır.  Bu  kəmiyyətdən  aşağı  olan  qıcıqlar  duyğu  əmələ 

gətirə bilmir. 

 

Ən  zəif  qıcığı  duyma  qabiliyyəti