Hərbi-həkim ekspertizası haqqında Əsasnamə



Yüklə 1,93 Mb.
səhifə4/21
tarix26.11.2016
ölçüsü1,93 Mb.
#223
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21

 

«a» bəndinə aşağıdakılar aiddir:

gedişinin xarakterindən, müddətindən və nəticəsindən asılı olmayaraq müxtəlif orqan və sistemlərin müştərək zədələnməsi ilə müşayiət olunan generalizə olunmuş vərəm;

onurğanın, borulu sümüklərin və oynaqların sızıb yığılmış abseslər və ya fistullarla müşayiət olunan aktiv proqressivləşən vərəmi;

görmə funksiyalarının proqressivləşən zəifləməsi ilə müşayiət olunan gözlərin vərəmi;

dəri vərəminin yayılmış və dərini eybəcərləşdirən formaları;

sidik-cinsiyyət orqanlarının dağılma fazasında və (və ya) bakteriya ifrazı ilə müşayiət olunan vərəmi;

perikardın, peritonun və qarındaxili limfa düyünlərinin, mədənin, bağırsağın, qaraciyərin, dalağın, qulaq-burun-boğaz orqanlarının və digər orqanların proqressivləşən vərəmi;

metatuberkulyoz nefrosklerozu, keçirilmiş sidik-ifrazat sistemi orqanları vərəminin qalıq dəyişiklikləri və nəticələri, çıxarıldıqdan sonra bir böyrəyin olmaması, saxlanılmış böyrəyin funksiyası pozulduqda, böyrəklərin və sidikçıxarıcı yolların digər cərrahi müalicəsinin nəticələri, xroniki böyrək çatışmazlığı və ya ifrazat funksiyasının kəskin pozulması olduqda;

sidik ifrazının kəskin pozulması ilə müşayiət olunan sidik kisəsinin çapıqlı dəyişiklikləri;

vərəmə görə ikitərəfli kastrasiya əməliyyatından sonra xayaların olmaması.

«b» bəndinə aşağıdakılar aiddir:

onurğanın, sümüklərin və oynaqların, sidik-cinsiyyət orqanlarının və digər döş qəfəsindən kənar nahiyyələrin proses sakitləşənədək aktiv məhdudlaşmış vərəmi;

periferik limfa düyünlərinin dağılma olmadan, fistulsuz və bakteriya ifrazı olmayan aktiv vərəmi;

böyrəklərin ifrazat funksiyasının və sidik ifrazının mülayim dərəcədə pozulması ilə müşayiət olunan sidik-cinsiyyət orqanlarının keçirilmiş vərəmindən sonrakı qalıq əlamətləri və ya onun nəticələri;

böyrəklərin ifrazat funksiyasının və sidik ifrazının mülayim dərəcədə pozulması ilə müşayiət olunan sidik-ifrazat yollarının cərrahi müalicəsinin nəticələri;

digər orqanların vərəminin cərrahi müalicəsinin nəticələri, onların funksiyalarının mülayim dərəcədə pozulması ilə.

«c» bəndinə müalicənin stasionar mərhələsi kliniki-rentgenoloji sağalma ilə nəticələnmiş döş qəfəsindən kənar nahiyyələrin vərəmi aiddir.

Ayrı-ayrı hallarda «Xəstəliklər cədvəli»nin III qrafası ilə şəhadətləndirilən, hərbi xidmətkeçmənin son yaş həddinə çatmamış hərbi qulluqçular müxtəlif orqanların və sistemlərin müştərək zədələnməsi ilə vərəmin ağciyərlərdənkənar formalarına görə müalicə yaxşı səmərə verdikdə, orqan və sistemlərin funksiyalarının pozulması olmadıqda, bu maddənin «c» bəndi üzrə sıradankənar hərbi xidmətə yararlı hesab edilə bilərlər.

«ç» bəndinə müalicə başa çatdıqdan sonra 3 il müddətində aktivlik əlamətləri olmadığı və şəhadətləndirilənin vərəm dispanserində uçotdan çıxarıldığı zaman döş qəfəsindən kənar nahiyyələrin keçirilmiş qeyri-aktiv vərəminin qalıq dəyişiklikləri aiddir.

Vərəm sanatoriyasına göndərilmə və hərbi həkim komissiyasında şəhadətləndirilmə eyni ilə ağciyər vərəmi xəstələri üçün olan tibbi göstərişlər üzrə həyata keçirilir.

Döş qəfəsindən kənar nahiyyələrin vərəmi olan şəxslər barəsində hərbi-həkim komissiyası həm də zədələnmiş orqanların funksiyasının vəziyyətindən asılı olaraq, «Xəstəliklər cədvəli»nin müvafiq maddələri üzrə qərar çıxarır.

«d» bəndinə «Xəstəliklər cədvəli»nin III qrafası ilə şəhadətləndirilən hərbi qulluqçuların hospital müalicəsi başa çatdıqdan sonra, funksiyanın bərpa olunması üçün 1 — 2 aydan az olmayaraq müddət lazım olan hallar aiddir. Bu zaman hərbi-həkim komissiyası ambulator şəraitdə ftiziatrın müşahidəsi altında müalicəni davam etdirmək üçün məzuniyyət verilməsinin zəruriliyi və sonradan tibbi şəhadətləndirilməsi barədə qərar çıxarır.

Döş qəfəsindən kənar nahiyyələrin vərəmindən müalicə olunmuş zabitlərin peşə reabilitasiyası məqsədi ilə təkrar şəhadətləndirilməsi Müdafiə Nazirliyinin Mərkəzi Hərbi Kliniki Hospitalında və orqanların hospitallarında stasionar müayinədən sonra, lakin əsas müalicə kursunun başa çatmasından 3 ildən tez olmayaraq keçirilir.

Bu maddənin «ç» bəndində göstərilmiş dəyişiklikləri olan III qrafa ilə şəhadətləndirilən hərbi qulluqçuların qeyri-vərəm sanatoriyalarına göndərilməsi tibbi göstərişlər üzrə ümumi əsaslarla həyata keçirilir.

 


Maddə

Xəstəliklərin adı, funksiyaların pozulma dərəcəsi

Hərbi xidmətə yararlılıq kateqoriyası

I qrafa

II qrafa

III qrafa

4

Cüzam

D

D

D

 

Müvafiq səhiyyə orqanı tərəfindən ailəsində cüzamlı xəstə qeyd olunmuş vətəndaşlar ilkin hərbi qeydiyyata alınarkən və hərbi xidmətə çağırılarkən, habelə belə ailələrdən olan hərbi qulluqçular hərbi xidmətə yararsız hesab edilirlər.

Anamnezində cüzamlı xəstə ilə ailədənkənar kontaktı olması barədə məlumat verən şəxslər müayinəyə göndərilirlər və yoluxma əlamətləri olmadıqda, hərbi xidmətə yararlı hesab edilirlər.

 


Maddə

Xəstəliklərin adı, funksiyaların pozulma dərəcəsi

Hərbi xidmətə yararlılıq kateqoriyası

I qrafa

II qrafa

III qrafa

5

İnsanın immunçatışmazlığı virusunun (İİÇV) törətdiyi xəstəlik:

 

 

 

a) xəstələr (qazanılmış immunçatışmazlığı sindromu — QİÇS)

D

D

D

b) İİÇV-lə yoluxmuşlar

D

D

C və ya B FƏRDİ

 

Qanyaratma sisteminin, digər orqanların patoloji dəyişiklikləri ilə müşayiət olunan anadangəlmə və qazanılmış immunçatışmazlığı halları olduqda hərbi xidmətə, hərbi-uçot ixtisasları üzrə xidmətə yararlılıq kateqoriyası zədələnmiş orqanın və ya orqanlar sisteminin funksiyalarının pozulma dərəcəsindən asılı olaraq «Xəstəliklər cədvəli»nin müvafiq maddələri üzrə təyin edilir.

 


Maddə

Xəstəliklərin adı, funksiyaların pozulma dərəcəsi

Hərbi xidmətə yararlılıq kateqoriyası

I qrafa

II qrafa

III qrafa

6

Sifilis və digər zöhrəvi xəstəliklər:

 

 

 

a) gecikmiş, anadangəlmə sifilis

D

D

D

b) klassik seroloji reaksiyaların ləngimiş neqativasiyası olduqda, ilkin, ikincili və gizli sifilis

C

B


HDQ, ÜH, DP, XQ-də FƏRDİ

c) ilkin, ikincili, gizli sifilis, qonoreya və əksər hallarda cinsi yolla görülən digər infeksiyalar (yumşaq şankr, limfatik limfoqranuloma, qasıq qranulyoması, qeyri-qonokokk uretritləri)

Ç

A

A

 

İlkin hərbi qeydiyyata alınarkən, hərbi xidmətə çağırılarkən, hərbi xidmətə könüllü daxil olarkən vətəndaşlarda, habelə hərbi qulluqçularda zöhrəvi xəstəliklər aşkar edildikdə, onlar müalicə olunmalıdırlar. Belə şəxslər sağalma ilə nəticələnən müalicədən sonra hərbi xidmətə yararlıdırlar.

Zöhrəvi uretritlərin xroniki və ya fəsadlaşmış formalarında əgər müalicənin başa çatması üçün 3 aydan artıq müddət tələb olunursa, hərbi xidmətə çağırılarkən və ya hərbi xidmətə könüllü daxil olarkən vətəndaşlar 6 ay müddətinə, ilkin, təkrar və ya gizli sifilis olduqda isə 12 ay müddətinə hərbi xidmətə müvəqqəti yararsız hesab edilirlər.

Qonoreya və sifilisdən tam müalicə olunmanın meyarı zöhrəvi xəstəliyin klinik əlamətlərinin itməsi və laboratoriya yoxlaması zamanı üç dəfə mənfi nəticənin alınması hesab olunur. Əgər sifilisin tam müalicəsindən 12 ay sonra klassik seroloji reaksiyaların mənfiləşməsi baş verməmişsə, şəhadətləndirilmə «b» bəndi üzrə keçirilir.

Daxili orqanlar, sümüklər, sinir sistemi sifilislə zədələndikdə, onların funksiyalarının pozulma dərəcəsindən asılı olaraq, şəhadətləndirilmə həm də «Xəstəliklər cədvəli»nin müvafiq maddələri üzrə keçirilir.

 


Maddə

Xəstəliklərin adı, funksiyaların pozulma dərəcəsi

Hərbi xidmətə yararlılıq kateqoriyası

I qrafa

II qrafa

III qrafa

7

Mikozlar:

 

 

 

a) aktinomikoz, daxili orqanların kandidozu, koksidioidoz, histoplazmoz, blastomikoz, sporotrixoz, xromomikoz, misetomlar

C

C

C və ya B FƏRDİ

b) göbələklərin törətdiyi dermatofitiyalar (mikrosporum, trixofiton)

Ç

A

A

 

Mikrosporiya, trixofitiya xəstəliyi olan vətəndaşlar müalicə olunmalıdırlar. Hərbi xidmətə çağırılarkən və ya hərbi xidmətə könüllü daxil olarkən, onlar 6 ayadək müddətə hərbi xidmətə müvəqqəti yararsız hesab olunurlar.

Dermatofitiyadan əziyyət çəkən hərbi qulluqçular da müalicə olunmalıdırlar və müalicə başa çatdıqdan sonra onlar hərbi xidmətə yararlı hesab edilirlər.

Mikoz diaqnozu laboratoriya müayinələri ilə təsdiq olunmalıdır.

Yenitörəmələr

 


Maddə

Xəstəliklərin adı, funksiyaların pozulma dərəcəsi

Hərbi xidmətə yararlılıq kateqoriyası

I qrafa

II qrafa

III qrafa

8

Bədxassəli yenitörəmələr (sinir sisteminin, limfoid, qanyaradıcı və onlarla həmcins toxumaların şişlərindən başqa):

 

 

 

a) radikal kənaretmə mümkün olmadıqda və uzaq metastazlar olduqda

D

D

D

b) yerli metastazları olan ilkin şişin radikal kənar edilməsindən sonrakı hal

D

D

C

c) cərrahi müalicədən, sitostatik və ya şüa terapiyasından sonra müvəqqəti funksional pozulmalar

C

C

Ç

 

«a» bəndinə aşağıdakılar aiddir:

yayılması və mərhələsindən asılı olmayaraq, sümüklərin və oynaq qığırdaqlarının bədxassəli yenitörəmələri;

qeyri-radikal cərrahi müalicədən sonra və ya əvvəllər aparılmış müalicədən sonra xəstəliyin proqressivləşməsi ilə digər orqanların və yumşaq toxumaların uzaq metastazlarla müşayiət olunan bədxassəli yenitörəmələri;

şişin mərhələsindən və yayılmasından asılı olmayaraq, bədxassəli yenitörəmənin müalicəsindən xəstənin imtina etməsi halları.

«b» bəndinə aşağıdakılar aiddir:

alt dodağın və ya dərinin bədxassəli şişlərinin radikal müalicəsindən sonrakı çapıqlar;

digər orqanların və sistemlərin (sümüklərdən və oynaq qığırdaqlarından başqa) bədxassəli yenitörəmələrinin, o cümlədən regional metastazları olan yenitörəmələrin radikal müalicəsindən sonrakı hallar.

«Xəstəliklər cədvəli»nin III qrafası ilə şəhadətləndirilən və hərbi xidmətkeçmənin son yaş həddinə çatmış, habelə təşkilati-ştat tədbirləri ilə əlaqədar hərbi xidmətdən buraxılmalı olan hərbi qulluqçular bədxassəli prosesin lokalizasiyasından, mərhələsindən və yayılmasından, habelə xəstəliyin başlanğıcından keçən vaxtdan asılı olmayaraq, «a» bəndi üzrə şəhadətləndirilirlər. Alt dodağın və dərinin metastazı olmayan xərçənginin radikal müalicə olunub aradan qaldırılması halları istisna təşkil edir ki, bu şəhadətləndirilənlər üçün «b» bəndi tətbiq olunur.

 


Maddə

Xəstəliklərin adı, funksiyaların pozulma dərəcəsi

Hərbi xidmətə yararlılıq kateqoriyası

I qrafa

II qrafa

III qrafa

9

Limfoid, qanyaradıcı orqanlar və onlara həmcins toxumaların bədxassəli yenitörəmələri (leykozlar, Hockin xəstəliyi, qeyri-Hockin limfomaları, bədxassəli immunoproliferativ xəstəliklər, çoxsaylı mieloma və bədxassəli plazmahüceyrəli yenitörəmələr və başqaları):

 

 

 

a) tez proqressivləşən, habelə qanın tərkibində mühüm dərəcədə dəyişikliklərin olması və dövri kəskinləşmələrlə tədricən proqressivləşən

D

D

D

b) qanyaradıcı sistemin funksiyasının mülayim dərəcədə pozulması və nadir kəskinləşmələrlə tədricən proqressivləşən

D

D

C

c) şüa və ya sitostatik terapiyanın başa çatmasından sonrakı hal

D

D

Ç

 

«a» bəndinə aparılan müalicə səmərəsiz olduqda və ya müalicənin faydası müvəqqəti xarakter daşıdıqda qanın, qanyaradıcı orqanların və onlara həmcins toxumaların bədxassəli xəstəlikləri aiddir.

«b» bəndinə hərbi xidmət vəzifələrini icra etmək qabiliyyəti saxlanılmaqla, tədricən proqressivləşən gedişli, müalicəsi uzunmüddətli müsbət səmərə verən, kəskinləşmə tezliyi ildə bir dəfədən artıq olmayan xəstəliklər aiddir.

«c» bəndinə qanın, qanyaradıcı orqanların və onlara həmcins toxumaların bədxassəli xəstəliklərinə görə şüa və ya sitostatik terapiyadan sonrakı hallar aiddir.

Xəstəliyə görə məzuniyyət verilməsinin zəruriliyi barədə qərar şüa və ya sitostatik terapiyanın yalnız birinci kursu aparıldıqdan sonra çıxarılır.

«Xəstəliklər cədvəli»nin III qrafası ilə hərbi xidmətkeçmənin son yaş həddinə çatması, habelə təşkilati-ştat tədbirləri ilə əlaqədar hərbi xidmətdən buraxılmalı olan hərbi qulluqçular bədxassəli prosesin lokalizasiyasından, mərhələsindən və yayılmasından, habelə xəstəliyin başlanğıcından keçən vaxtdan asılı olmayaraq, «a» bəndi üzrə şəhadətləndirilirlər.

 


Maddə

Xəstəliklərin adı, funksiyaların pozulma dərəcəsi

Hərbi xidmətə yararlılıq kateqoriyası

I qrafa

II qrafa

III qrafa

10

Xoşxassəli yenitörəmələr (sinir sisteminin şişlərindən başqa):

 

 

 

a) funksiyaların mühüm dərəcədə pozulması ilə

D

D

C

b) funksiyaların mülayim və ya cüzi dərəcədə pozulması ilə

C

C

B

c) obyektiv əlamətlər olduqda, funksiyaların pozulmaması ilə

A

A

A

ç) cərrahi müalicədən sonrakı müvəqqəti funksional pozulmalar

Ç

Ç

Ç

 

Xoşxassəli yenitörəmələrə görə şəhadətləndirilənlərə müalicə təklif olunur. Bu maddə müalicə qeyri-qənaətbəxş nəticələndiyi və ya ondan imtina edildiyi hallarda tətbiq olunur.

«a» bəndinə aşağıdakılar aiddir:

yuxarı tənəffüs yollarının tənəffüs və (və ya) səsyaratma funksiyasını mühüm dərəcədə pozan xoşxassəli yenitörəmələri;

divararalığının mühüm kliniki təzahürlərlə müşayiət olunan (yerdəyişmə, döş qəfəsi orqanlarının sıxılması) xoşxassəli yenitörəmələri;

tənəffüs orqanlarının mühüm kliniki təzahürlərlə (qan hayxırma, bronxostenoz və ya atelektazla) müşayiət olunan xoşxassəli yenitörəmələri;

həzm orqanlarının udqunma aktını və qidanın keçməsini mühüm dərəcədə çətinləşdirən və qidalanma zəifliyi ilə müşayiət olunan yenitörəmələri;

dərinin, dərialtı toxumaların, qan və ya limfa damarlarının hərbi geyim forması, ayaqqabı və ya sursat gəzdirilməsinə imkan verməyən yenitörəmələri;

sidik-ifrazat orqanlarının mühüm dərəcədə dizurik pozulmalarla və ya qanaxma ilə müşayiət olunan xoşxassəli yenitörəmələri;

süd vəzisinin və qadın cinsiyyət orqanlarının fon halları və şişönü xəstəlikləri: süd vəzisinin displaziyası, atipik hiperplaziyası, 12 və daha çox həftəlik hamiləliyə uyğun gələn ölçülərdə, qanaxma ilə müşayiət olunan, anemiyaya gətirib çıxaran uşaqlığın mioması, habelə, qan təchizatının pozulması, tezböyümə (bir ildə şişin 5 həftəlik hamiləliyə uyğun gələn ölçüyədək böyüməsi) ilə submukoz və ya subseroz düyünlərin olması; vəzi-kistoz hiperplaziya; polipoz, adenomatoz endometriya; uşaqlığın adenomiozunun xoriorezistent formaları; uşaqlıq boynunun eroziyaları və displaziyaları; servikal kanalın polipləri; funksiyaların pozulması ilə müşayiət olunan bartolin vəzisinin kistası, vulvanın kraurozu, uşaqlıq yolunun kistaları və fibromaları.

«b» bəndinə aşağıdakılar aiddir:

yuxarı tənəffüs yollarının tənəffüs və (və ya) səsyaratma funksiyasını mülayim və ya cüzi dərəcədə pozan xoşxassəli yenitörəmələri;

divararalığının mülayim kliniki təzahürlərlə müşayiət olunan (yerdəyişmə, döş qəfəsi orqanlarının sıxılması) xoşxassəli yenitörəmələri;

tənəffüs orqanlarının mülayim kliniki təzahürlərlə müşayiət olunan xoşxassəli yenitörəmələri;

həzm orqanlarının qidalanma pozulması ilə müşayiət olunmayan xoşxassəli yenitörəmələri;

dərinin, dərialtı toxumaların, qan və ya limfa damarlarının hərbi geyim formasını, ayaqqabı və ya sursat gəzdirilməsini çətinləşdirən xoşxassəli yenitörəmələri;

sidik-ifrazat orqanlarının mülayim dizurik pozulmalarla müşayiət olunan xoşxassəli yenitörəmələri;

qadın cinsiyyət orqanlarının cərrahi müalicə tələb edən yenitörəmələri: 11 həftəlik hamiləliyə uyğun gələn ölçüdə və klinik təzahürlərsiz uşaqlığın miomaları; müştərək orqanların zədələnməsi olmayan və konservativ müalicənin yaxşı kliniki səmərəsi ilə uşaqlığın adenomiozu; bartolin vəzilərinin simptomsuz kistaları, uşaqlıq yolunun simptomsuz kistaları və fibromaları.

«c» bəndinə hərbi geyim formasını, ayaqqabı və ya sursat gəzdirilməsini çətinləşdirməyən, orqan və sistemlərin funksiyalarının pozulması ilə müşayiət olunmayan xoşxassəli yenitörəmələr və ya onların radikal cərrahi müalicəsinin nəticələri aiddir.

«c» bəndində göstərilmiş yenitörəmələr hərbi qulluqçu hazırlayan xüsusi təyinatlı təhsil müəssisələrinə və hərbi liseylərə daxil olmağa mane olmur.

«ç» bəndi üzrə hərbi qulluqçulara xəstəliyə görə məzuniyyət verilməsinin zəruriliyi haqqında qərar döş və ya qarın boşluğunun xoşxassəli yenitörəmələrinə görə aparılmış cərrahi müalicədən sonra funksiyaların tam bərpası üçün 15 gündən az olmayan müddət lazım gəldikdə çıxarılır, ilkin hərbi qeydiyyata alınarkən və hərbi xidmətə çağırılarkən isə vətəndaşlar 3 ay müddətinə hərbi xidmətə müvəqqəti yararsız sayılırlar.

Baş və onurğa beyninin xoşxassəli yenitörəmələri olan şəxslər «Xəstəliklər cədvəli»nin 25-ci maddəsi üzrə, periferik sinir sisteminin xoşxassəli yenitörəmələri olanlar isə 26-cı maddəsi üzrə şəhadətləndirilirlər.

 


Yüklə 1,93 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin