İxtiyari təşkil üsulu. Yalnız ünvanlaşdırılan yaddaşda mümkündür. Çünki burada yazılar daşıyıcının istənilən yerində yerləşdirilə bilər və həmin yerlər ünvanla təyin olunur. Aydındır ki, proqramçı ünvanlarla deyil, açarlarla işləyir. Odur ki, yazının açarı əvvəlcə ünvana çevrilir, sonra isə yazı həmin ünvanda yerləşdirilir. Deməli, burada əsas əsas məsələ açarın ünvana çevrilməsidir. Ixtiyari üsulla təşkil olunmuş fayla ixtiyari fayl deyilir. Ixtiyari fayla yalnız açarla müraciət mümkündür. Yəni bu cür fayla açarsız ardıcıl müraciət mümkün deyil. Bu üsulun çatışmayan cəhətidir.İndeksli təşkil üsulu.Bu da mahiyyətcə ixtiyari üsula oxşayır. Bu üsul iki variantda mövcuddur:
Tam indeksləşmiş – burada indeks cədvəli vasitəsilə faylın yazılarının hamısı əhatə olunur.
Natamam indeksləşmiş təşkil üsulu – bu üsulun mahiyyəti belədir.Daşıyıcıda açarların qiymətlərinin artma ardıcıllığı ilə yerləşdirilir.Yazılara görə açarların ünvanları üç səviyyəli indekslər vasitəsilə təyin edilir.
