Fənn: Fəlsəfə Mövzu: Fəlsəfənin funksiyaları

Proqnozlaşdırıcı

Yuxarıda göstərilən funksiyalarla yanaşı, fəlsəfə proqnozlaşdırma ilə məşğuldur, proqnozlaşdırıcı funksiyanı yerinə yetirir. Keçmişin bir çox filosofları gələcəyi proqnozlaşdıraraq peyğəmbər kimi çıxış etmişlər. Bəzi proqnozlar reallıqdan uzaq, ütopik idi, lakin bəzən bəzi görkəmli mütəfəkkirlərin peyğəmbərlikləri böyük bir adekvatlığa çatdı. Əlbətdə, gələcəyi təxmin etmək çətindir, amma filosofların, məsələn, dünya iqtisadiyyatının bu gün istifadə etdiyi qaydalar çərçivəsində düşünülməmiş və yırtıcı təbii istehlak nəticəsində meydana çıxan təhlükələr barədə xəbərdarlıqlarının dəyəri olduqca yüksəkdir. Bunun üçün insanların yaşamasını təmin etmək üçün cəmiyyətlə təbiət arasındakı münasibətləri tənzimləyən normaların təkmilləşdirilməsi vəzifəsi qoyulur.¹⁰

Dizayn

Fəlsəfənin digər bir funksiyası düşünülmüş funksiyalarla əlaqələndirilir - dizayn. Fəlsəfə təbiətin, cəmiyyətin və təfəkkürün inkişaf mexanizmlərini və ən ümumi tendensiyalarını ortaya qoyması, tələblərinə riayət etməsi, bu mexanizmlərin və tendensiyaların fəaliyyətini təmin etdiyinə görə, təbii və sosial proseslərə təsir göstərmək üçün əsas ola bilir. Bu cür təsir onun dəqiq istiqamətini təmin etmək və müəyyən nəticələr əldə etmək üçün təşkil olunmalıdır. Sosial mühitin ilkin dizaynı, məsələn, ərazilərin inkişafı, şəhərsalma, zavod və fabriklərin inşası şəraitində, digər elmlərlə birlikdə, şəhərləşmiş insanların həyatını təşkil etmək üçün istifadə olunan obyektlərin yaradılması və işləməsi üçün normativ bazanı təşkil edən fəlsəfənin iştirakını tələb edir. və fərqli bir mühit. Fəlsəfə iqtisadi məkanın təşkilində eyni rol oynamağa çağırılır. Daha dar mənada fəlsəfənin dizayn funksiyası idrak və praktik fəaliyyət modellərinin formalaşmasında həyata keçirilir. Fəlsəfənin funksiyalarının nəzərdən keçirilməsi onun ictimai həyatda, dünyanın idrakına və çevrilməsinə yönəlmiş insan fəaliyyətinin təşkilində genişmiqyaslı rolunun bir nümunəsidir.

İqtisadçının fəaliyyətində öyrənilmiş fəlsəfənin funksiyaları yalnız onun peşəkar praktik və nəzəri fəaliyyətinin məzmununa görə həyata keçirilmir. Fəlsəfənin dünyagörüşünün, epistemoloji, metodoloji və digər funksiyalarının təcəssümü həm makroiqtisadi problemlərin anlaşılması baxımından, həm də onların mikroiqtisadi əlaqələr səviyyəsində həyata keçirilməsində həyata keçirilir. Eyni zamanda, həm yenilikçi fikirlərin yaranması, həm də onların həyata keçirilməsi ilə bağlı məlumatlı qərarların qəbul edilməsi, iqtisadi fəaliyyətdə uğurla həyata keçirilməsi və icraya qəbul edilmiş iqtisadi münasibətlərin tələblərinə qüsursuz əməl edilməsi, cəmiyyətdə fəaliyyət göstərməsi mümkün olur. Başqa sözlə, fəlsəfə, peşə hazırlığının bir hissəsi olaraq iqtisadçının mülkiyyətinə çevrilərək praktik fəaliyyətinin təməli kimi çıxış edə bilər. Bu fəaliyyətin uğuru, digər şeylər arasında, iqtisadçının hansı fəlsəfəni mənimsədiyindən və praktikada nə qədər məharətlə tətbiq edə biləcəyindən asılı olacaqdır.

Nəticə

Fəlsəfə heç də təkcə keçmişə və indiyə deyil, həm də gələcəyə müraciət edir. 0, yeni-yeni nəzəri konstruksiyalar qurmağa, gələcək haqqında mükəmməl ideya və prinsiplər müəyyən etməyə - qabaqgörənliyə imkan verir. Qabaqgörənlik baxımından fəlsəfi dünyagörüşü şəxsiyyətə sosial-siyasi hadisələrin inkişaf ehtimalını düzgün qiymətləndirmək, inkişaf meylinin zəruri əlaqələrini tapmaq, aydın elmi mövqedən çıxış etmək, dərin intuisiya, zəngin təfəkkür və boyük həyati təcrübə əsasında hadisələri qabaqlamaq və gələcəyin modelini yaratmaq imkanı verir. Məhz bu yolla şəxs inkişafın qanunauyğun, daxili, zəruri, mahiyyətli əlaqə və münasibətlərini dərk edir, ehtimallı proqnozlaşdırmalar aparır, ümumi hipotezlər, ehtimallar, nəzəriyyələr yaradır.