Ergenlik dönemi bahçELİevler rehberlik ve araştirma merkezi

ERGENLİK DÖNEMİ

• BAHÇELİEVLER REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

BÜYÜME VE GELİŞME DÖNEMLERİ

ERGENLİK

• Çocuklukla erişkinlik arasında geçen dönem

• Hızlı büyüme ve gelişmenin olduğu kız-erkek cinsel özelliklerinin belirdiği 2-3 yıllık ilk gençlik dönemidir.

• Çocukluktan çıkıp, yetişkinliğe adım atmak için gerekli bilgi,beceri ve tutumların kazanıldığı bir geçiş dönemidir.

• Ergenlik dönemi 11 - 12 yaşlarında başlayıp yirmili yılların başlangıcına kadar süren, hızlı bedensel, ruhsal, sosyal değişiklikleri içeren dönemin genel adıdır.

• Erken (ilk), Orta ve İleri (geç) ergenlik

• Erken ergenlik : 10-13 yaş

• Orta ergenlik: 14-18 yaş

• İleri ergenlik: 19-22 yaş

ERGENLİKTE CİNSİYET FAKTÖRÜ

• Kızlar erkeklere oranla 1-2 yıl önce ergenliğe girer ve 1-2 yıl önce tamamlar.

• Cinsiyet özelliklerinin belirginleşmesi çocuğun kendi cinsiyetini ve cinsiyet rollerini kazanmasına yardımcı olur.

• Ergenlik döneminin belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir.

• FİZİKSEL

• GELİŞİM

Hormonal değişim

• Cinsiyet gelişimi sırasında, hormonal seviyelerin değişmesi bedende cinsiyet ile ilgili değişiklerin olmasında rol oynar.

• Bunlar: Vücudun belli yerlerinde kıllanma, erkeklerde ses değişimi, cinsel organların büyümesi, yağ üretiminin artması, ter bezlerindeki artan aktivasyon ve sivilcelerin çıkmaya başlamasıdır.

BU DÖNEMDE GÖZLENEN FİZYOLOJİK DEĞİŞMELER

• KIZLAR

• Boy uzaması,

• Vücut yapısının değişmesi

• Cinsiyet özelliklerinin belirmesi

• İlk Adet yaşantısı(10-16 yaş arası görülür)

DEĞİŞEN VÜCUDUNUZ

VÜCUDUMUZDAKİ ÜREME SİSTEMİ

Ergenliğin fizyolojik değişimleri kızlarda ilk “adet görme” ile başlar..

• Yumurta hücresi yumurtalıkta olgunlaşmaya başlar,

• Yumurtalıkta olgunlaşan yumurta hücresi tüpe geçer ve rahime doğru ilerler

• Rahime geldiğinde eğer döllenme olmamışsa 14 gün sonra kanla beraber dışarı akıtılır.Bu olaya “adet görme” denir.

Kramplar…

• Bazı kızlar, adet kanamaları sırasında rahatsızlık duyarlar.

• Buna, “menstrual kramp-adet sancısı” denir.

• En yaygın olan şekli, karnın alt kısmındaki kramplardır.

• Ağrı bazen sürekli bir sancı bazen de bir ağırlık duygusu şeklinde olabilir.

• Adet döneminde, prostaglandin salgılanır.

• Bu kimyasal maddeler, uterusun(rahim) kasılmasına ve kramplara neden olur. Ayrıca döl yatağının iç tabakasının adette dışarı atılmasını kolaylaştırır.

Kramplara (adet sancılarına) karşı neler yapabilirsiniz?

• Egzersiz

• Ilık Duş

• Ayaklara Sıcak Su torbası

• Normal gündelik etkinliklere devam

• Mecbur kalınmadıkça ilaca başvurulmamalıdır.

BESLENME

• Doğru beslenme önemli özellikle süt, yoğurt ve peynir gibi kalsiyum açısından zengin yiyecekler alınmalı,

• Bu dönemde fazla enerji harcandığından açlık dürtüleri sık hissedilebilir.Bunu bastırmak için abur cubur yemekten uzak durmalı.

• Şişmanlamamak için yapılan bilinçsiz diyetlerden kaçınmalı.

TEMİZLİK

• Ergenlik ve gençlik döneminde vücuttaki değişimler,ter ve yağ bezlerinin artan salgıları nedeniyle yeni temizlik davranışları edinmemizi gerektirir.Bu kokuların vücuttan uzaklaştırılması için sık yıkanmak gerekir.

BÜYÜME HIZI

• Büyüme tüm bedende değişik hızda gerçekleşir.

• Önce ayaklar ve eller büyür

• Yüzde önce çene ve burun büyür

• Kalçalar omuzlardan önce büyür.

DUYGUSAL GELİŞİM

• Ergenliğin başlarındaki büyümenin hızlı oluşu, ergenin hem duygularında, hem de davranış ve tutumlarında belirgin farklılıklar sergilemesine neden olur.

ERGENLİK DÖNEMİNİN DUYGUSAL TEPKİLERİ

• Duygulardaki ani değişimler

• Aşık Olma

• Mahcubiyet ve Çekingenlik

• Aşırı Hayal Kurma

• Tedirgin ve Huzursuz Olma

• Yalnız Kalma İsteği

• Çalışmaya Karşı İsteksizlik

• Çabuk Heyecanlanma

HEYECAN

• ERGENLİK DÖNEMİNDE EN SIK RASTLANILAN HEYECAN BİÇİMLERİ:

Korku !!!

!!!

• -Objelere karşı duyulan korkular

• (yılan, köpek vb.).

• -Sosyal ilişkilerden

• duyulan korkular

• (kalabalıkta konuşma)

ENDİŞE

BİLİŞSEL GELİŞİM

• İleri düzeyde düşünme yeteneği geliştirme

• Soyut düşünme yeteneği geliştirme(inanç,güven,maneviyat gibi gözle görülmeyen şeylerin düşünülmesi)

SOSYAL GELİŞİM

• Yeni sosyal çevrelere girme

• İletişime girmede çekinme

• Daha fazla arkadaş edinme isteği

• Popüler olma isteği

• Dış dünyayı takip eder duruma gelme

• Toplumsal konularla ilgilenme

Sosyal değişim 2

• Utangaçlık, çekingenlik ve kendine güvensizlik,

• Kızlarda erkeklere oranla daha erken gelişim,

• Karşı cinse ilgide artma,

• Kendinde ve başkalarında fiziksel görünüme önem verme,

• Duygularda hızlı değişim,

• Normal olmama ve beğenilmeme endişesi taşıma.

ERGENLİK DÖNEMİ HASTALIKLARI

• Sivilceler,ter ve yağ bezlerinin salgılarının artması nedeniyle sivilce oluşumu gözlenebilir

• Depresyon, Aile içi sorunlar, olumsuz yaşam deneyimleri, düşük benlik algısı ve okul başarısızlığı depresyona neden olabilir

• Dengesiz Beslenme

• Anorexia, yemeden içmeden kesilme

Ergen; bağımsızlık kazanmak için çıktığı yolculukta, güvenli bir liman arayışı içerisinde gemisinin yelkenini sağlam tutmaya çalışan ’ACEMİ KAPTAN" gibi de adlandırılabilir.

AİLE VE ERGEN

• Ebeveynler ve ergenler için engebeli, duygu, düşünce ve davranışlar açısından iniş-çıkışlı geçen bu dönemde sıkıntılar yaşanması normaldir. Bu durum ergenler için bir alarm niteliğinde olmamalıdır.

AİLE İLE İLETİŞİM

• Çocukluk döneminin anne-babaya kayıtsız bir bağlanma vardır.Çocuğun özdeşim kurduğu kişi anne-babadır.

• Ergenlik döneminde ise anne-babaya daha eleştirel bir bakış vardır.

• Anne-baba etkisiz, güçsüz ve yetersiz görülmeye başlanır.

• Bu doğrultuda genç ve ergen arasında çatışma ortaya çıkar

SORUN ALANLARI

• Aile tarafından anlaşılmadığının düşünülmesi

• Baskı ve sınırlandırmaların fazla olması

• Kız-erkek arkadaşlığına hoş bakılmaması

• Güvensizlik

• Ders çalışma ve başarı konusunda baskı yapılması

ERGEN VE OKUL

• Gençler için okul, hem öğrenim ve arkadaşlık yeri, hem de öğretmenlerle yeni ve değişik ilişkiler kurulan toplumsal bir ortamdır.

• İlkokul çocuğu büyük ölçüde edilgin bir öğrenci durumundayken ortaokuldan itibaren ise öğrenci ve öğretmen ilişkisi etkin bir hale gelir

ERGEN VE ÖĞRETMEN

• Çocuğun ebeveyn dışında kendisine örnek olarak seçtiği en önemli insandır.

• İletişime girme isteği fazladır

• Öğretmenlerce beğenilmek ve desteklenmek ister.

• Genç ve öğrenci arasındaki iletişim iyi olması gencin daha rahat yönlendirilmesini sağlar.

Bu dönemi sağlıklı geçirmeniz ve mutlu yetişkinler olmanız dileğiyle…

TEŞEKKÜR EDERİZ…