Ə. Q. Abbasov

1.3 İstehsalat sahələrinin işıqlandırılması 
 
Təhlükəsiz  və  yüksək  məhsuldarlığa,  ancaq  iş  yerini 
yaxşı  işıqlandırdıqda  nail  olmaq  mümkündür.  İşıqlanma  təbii 
və süni ola bilər. 
Təbii 
işıqlanma,  binaların  divarlarında  açılmış 
pəncərələrdən və ya bir mərtəbəli binalarda quraşdırılan şəffaf 
örtüklər  hesabına  yaradılır.  Şəffaf  bina  örtükləri  şüşə-beton 
materialından  hazırlanır.  Otağı  təbii  işıqla  yaxşı  işıqlan-
dırdıqda, orda işləyən adamların psixikasına yaxşı təsir edir və 
onlarda 
müsbət 
emosiyalar 
yaradır, 
əhval-ruhiyyəni 
yaxşılaşdırır  ki,  bunlar  da  öz  növbəsində    işçinin  əmək 
məhsuldarlığını artırır. 
Təbii 
işıqlanmanı 
qiymətləndirmək 
və 
reqlamentləşdirmək üçün təbii işıqlanma əmsalı qəbul olunub, 
otaqda  hər  hansı  nöqtədəki  işıqlanmanın  (E
B
),  eyni  vaxtda 
çöldəki  üfiqi  müstəvinin  ixtiyari  nöqtəsindəki  səma 
işıqlanmasına (E
C
) olan nisbətlə xarakterizə olunur: 
%
100


C
B
E
E
e
 
İstehsalat  sahələrində  (otaqlarda,  binalarda)  sanitar 
normalarına  görə  işıqlanma  əmsalının  minimal  qiyməti  (e
min
) 
nəzərə  alınıb,  işin  dəqiqliyindən  asılı  olaraq  (0,25

3,5)%  ola 
bilər. Səthlərin işıqlığını (lükslərlə), xüsusi cihazla (lüksmetr) 
ölçülür.  
Otaqlarda  təbii  işıqlanmanın  hesabatını,  otağın  müxtəlif 
nöqtəsindəki  təbii  işıqlanma  əmsallarının  qiymətlərinə  görə 
aparılır.  

---

13