Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi



Yüklə 4,48 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə57/58
tarix21.03.2017
ölçüsü4,48 Mb.
#12158
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   58

42.

 

Gözün bir qanqilyoz hüceyrələrində oyanma əmələ gətirən 

reseptorlarm cəminə deyilir? 

a) reseptor sahə b) kor ləkə c) sarı ləkə

 

d) mərkəzi çuxur 



586 

downloaded from KitabYurdu.org



43.

 

Qanın plazmasının zülalı səbəb olur: 

a) osmotik təzyiqə 

b) onkotik təzyiqə 

c)

 



hidrostatik təzyiqə d) hemodinamik təzyiqə 

e)

 



heç nəyə 

44.

 

Rəng  göstəricisi  (eritrositlərin  hemoqlobinlə  doyma 

dərəcəsi) normada bərabərdir: 

a) 1,2-1,4 

b)0,8-1,0 

c) 0,6-0,9 

d)

 

1,5-1,8 e) 1,6-1,7 



45.

 

«Yalançı  qidalandırma»  üsulu  ilə  mədənin  şirə  ifrazının 

hansı fazasını öyrənmək olar? 

a) bağırsaq 

b) mədə 

c) mürəkkəb reflektorlu beyin faza 



46.

 

Reseptorun  uzun  müddət  ona  təsir  edən  qıcığa 

uyğunlaşması (adaptasiyası) səbəb olur: 

a)

 



qıcıq qapısının azalmasına 

b)

 



reseptorun oyanıcılığınm azalmasına 

c)

 



reseptorun oyanıcılığınm çoxalmasına 

d)

 



qıcıq qapısının çoxalmasına 

e)

 



heç nəyə 

47.

 

Ürəyin  simpatik  sinirinin  qıcıqlanması  zamanı  hansı 

neyro- mediator xaric olunur? . 

a) asetilxolin 

b) noradrenalin 

c) adrenalin 

d) dofamin 

e) enkafalin 



48.

 

Toxumanın  qıcıqlanan  nahiyəsi  qıcıqlanmaya  nisbətən 

yüklənir: 

a) mənfi (-) 

b) yüklənmir 

c) qıcıqlanmayan nahiyə kimi olur 

d) müsbət (+) 

49.

 

Oksitosin sintez olunur: 

a) yumurtalıqda 

b) adenohipofizdə 

c)

 



hipotalamusda 

d)

 



 neyrohipofizdəe) toxumluqda 

587 

downloaded from KitabYurdu.org



50.

 

Sinir-əzələ sinapsının postsinaptik membranı hansı tip ion 

kanalma malik olur? 

a) kimyəvi oyanan b) mexaniki oyanan c) elektro oyanan d) fiziki 

oyanan e) olmur 

51.

 

Qanın laxtalanmasında iştirak edən zülallar: 

a)

 



tromboplastin, hemoqlobin 

b)

 



fibrin, hemoqlobin 

c)

 



tromboplastin, fibrin, trombin 

d)

 



trombin, hemoqlobin, fibrin 

e)

 



trombin, kollagen 

52.

 

Ürəyin qulaqcıq və mədəcikləri arasında hansı qapaqlar 

yerləşir? 

a) birtaylı, aypara b) ikitaylı, üçtaylı c) ikitaylı, aypara d) 

dördtaylı, üçtaylı e) aypara, birtaylı 

53.

 

Tromb hansı zülal liflərindən təşkil olunmuşdur? 

a) protrombin 

b) fibrinogen 

c) kollagen 

d) fibrin 

e) hemoqlobin 



54.

 

Hansı dada qarşı daha tez adaptasiya yaranır? 

a) şirinə qarşı 

b) acıya qarşı 

c) qlutamat dadma qarşı 

d) turşa qarşı 

e) duza qarşı 



55.

 

Bunlardan  hansı  hemoqlobinin  fizioloji  birləşməsinə  aid 

deyil? 

a) methemoqlobin 

b) dezoksihemoqlobin 

c) oksigenləşmiş hemoqlobin 

d) oksihemoqlobin 

e)

 



karbohemoqlobin 

56.

 

Bunlardan hansı plasentanın funksiyalarına aid deyil? 

a)

 



testosteronun sekresiyası 

b)

 



qonadotropinin sekresiyası, qadın cinsi hormonları 

c)

 



həyat fəaliyyəti məhsullarının ifrazı 

d)

 



dölün qidalandırılması 

588 

downloaded from KitabYurdu.org



57.

 

Ürək  qulaqcığı  kardiomusitləri  hansı  hormon  sekresiya 

edir? 

a) oksitosin 

b) aidesteron 

c) antidiuretik hormon 

d) atriopeptin 

e) melatonin 



58.

 

Fiziki işlə məşğul olan zaman orta arterial təzyiq: 

a) əvvəlcə artır, sonra isə azalır b) artır c) azalır d) 

dəyişmir 

e) itir 


59.

 

Na - reabsorbsiyasının artması zamanı diurez necə dəyişir? 

a) azalır 

b) praktiki olaraq dəyişmir c) artır 

d) dəyişmir e) əvvəlcə çoxalır, sonra azalır 



60.

 

Hüceyrədaxili aparma zamanı - 60mv və - 90mv membran 

potensialı  qeydə  alınıb.  Bu  hansı  hüceyrələrdə  birinci  qeydə 

alınıb? 

a)

 



1-ci sinir hüceyrəsində, 2-ci əzələ hüceyrəsində 

b)

 



hər ikisi əzələ hüceyrəsində 

c)

 



1-ci əzələ hüceyrəsində, 2-ci sinir hüceyrəsində 

d)

 



hər ikisi sinir hüceyrəsində 

e)

 



heç birində 

589 

downloaded from KitabYurdu.org



CAVABLAR 

1. A 

31. C 

2. A 

32. B 

3. A 

33. A 

4. D 

34. A 

5. C 

35. A 

6. A 

36. A 

7. E 

37. C 

8. A 

38. C 

9. D 

39. B 

10. D 

40. B 

ll.C 

41. A 

12. D 

42. A 

13. A 

43. B 

14. C 

44. B 

15. A 

45. B 

16. C 

46. B 

17. C 

47. B 

18. A 

48. A 

19. D 

49. B 

20. E 

50. A 

21.C 

51.C 

22. A 

52. B 

23. A 

53. D 

24. C 

54. A 

25. B 

55. A 

26. D 

56. A 

27. A 

57. D 

28. A 

58. B 

29. D 

59. A 

30. C 

60. A 

590 

downloaded from KitabYurdu.org



İXTİSARLARIN SİYAHISI 

AEA 


- Azərbaycan Elmlər Akademiyası 

REA 


- Rusiya Elmlər Akademiyası 

UZİ 


- Ultra səs 

MSS 


- Mərkəzi sinir sistemi 

AT 


- Arteriyal təzyiq 

AKTH 


- Adreno-kortika trop-hormon 

DNT 


- Dezoksiribozanuklein turşusu 

RNT 


- Ribozanuklein turşusu 

ATF 


- Adenozintrifosfat 

ƏL 


- Əzələ lifi 

CFU-E 


- Eritrositlərin unipotent sələfi 

BFU-E 


- Eritropoezin əsas hüceyrəsi 

və ya atəşəbənzər vahidi ÜDH

 

- Ürəyin dəqiqəlik həcmi 



SH 

- Sistolik həcmi 

KFT 

- Kreatina fosfor turşusu 



OAT 

- Orta arterial təzyiq 

SƏH 

- Saya əzələ hüceyrəsi 



ABV 

- Aşağı boş vena 

YBV 

-Yuxarı boş vena 



GV 

- Göbək çiyəsi venası 

VA 

- Venoz axar 



QV 

- Qapı venası 

ADH 

- Antidiuritik hormon 



TƏ 

- Tənəffüs əmsalı 

NADF 

- Nikotinoamid dinukleotid fosfat 



ÜST 

- Ümumdünya Sağlamlıq Təşkilatı 

VBT 

- Vanilbadam turşusu 



591 

downloaded from KitabYurdu.org



MÜNDƏRİCAT 

II HİSSƏ 

IX

 

FƏSİL 

Qan ................................................................................ 3 

9.1.

 

Qanın funksiyaları .......................................................... 3 



9.2.

 

Plazma ............................................................................ 7 



9.3.

 

Qanın hüceyrəvi elementləri ........................................ 11 



9.4.

 

Homopoez, eritropoez, eritrositlər. Hemoliz ............... 12 



9.5.

 

Hemoqlobin .................................................................. 16 



9.6.

 

Oksigenin daşınması .................................................... 18 



9.7.

 

Hemoqlobinin metobolizmi ......................................... 23 



9.8.

 

Monositopoez, trombositopoez, limfopoez .................. 25 



9.9.

 

Leykositlər və ya ağ qan cisimcikləri .......................... 26 



9.10.

 

İmmunitet və immun cisimlər ...................................... 32 



9.11.

 

Trombositlərin funksiyaları .......................................... 34 



9.12.

 

Eritrositar antigenlər və qan qrupları ........................... 35 



9.13.

 

Rezus faktoru ............................................................... 39 



9.14.

 

Qan qruplarının təyini və qan köçürmə ........................ 40 



9.15.

 

Hemostaz-qanın laxtalanması ...................................... 42 



X

 

FƏSİL 

Ürək-damar sistemi ..................................................... 51 

10.1.

 

Qan dövranının inkişafı ................................................ 52 



10.2.

 

Döl qan dövranı ............................................................ 55 



10.3.

 

Ürəyin fılogenezi.......................................................... 57 



10.4.

 

Ürəyin quruluşu və funksional təşkili. Miokardial 



strukturun təqəllüs və digər fizioloji xüsusiyyətləri.. 58 

10.5.


 

Ürək, onun quruluş xüsusiyyətləri ............................... 60 

10.6.

 

Ürəyin qişaları .............................................................. 61 



10.7.

 

Ürək qapaqları .............................................................. 63 



10.8.

 

Ürəyin nasos funksiyası və döyünməsinin fazaları.. 64 



10.9.

 

Ürəkdə diastolik və sistolik təzyiq ............................... 70 



10.10.

 

Ürəyin qovduğu qanın miqdarı (sistolik, dəqiqlik, 



sutkalıq həcm) ............................................................. 70 

592 

downloaded from KitabYurdu.org



10.11.

 

Ürək tonları ...................................................................73 



10.12.

 

Ürəyin qanla təmin olunması ........................................74 



10.13.

 

Ürəyin işi və gücü .........................................................75 



10.14.

 

Ürək əzələsinin əsas fizioloji xüsusiyyətləri .................76 



10.15.

 

Ürəyin nəqledici sistemi ...............................................81 



10.16.

 

Ürək əzələsində oyanmanın yayılması ..........................84 



10.17.

 

Ürəyin avtomatizmi ......................................................86 



10.18.

 

Ürəkdə elektrik hadisələri. Elektrokardioqrafiya.... 92 



10.19.

 

Ürək fəaliyyətinin tənzimi ..........................................100 



10.20.

 

Ürək fəaliyyətinin humoral tənzimi ............................106 



10.21.

 

Ürək fəaliyyətinin reflektoru tənzimi ..........................107 



XI

 

FƏSİL 

Qan dövranı sistemi. 

11.1.

 

Qan damarları ...............................................................109 



11.2.

 

Struktur-funksional təsnifat ..........................................109 



11.3.

 

Arteriya və arteriallarda qan cərəyanı ..........................115 



11.4.

 

Arterial təzyiqin ölçülməsi. Klinikada qan 



təzyiqini düzünə (qanlı) dolayı (qansz) üsulla ölçürlər. 

Düzünə, bir-başa üsul ....................................... 118 

11.5.

 

Venoz təzyiq ................................................................120 



11.6.

 

Mikrosirkulyasiya ........................................................124 



11.7.

 

Kapillyar qan dövranı ...................................................125 



11.8.

 

Limfa sistemi ................................................................126 



11.9.

 

Damarlarda qanın cərəyanının tənzimi 



mexanizmi ...................................................................130 

11.10.


 

Qan dövranının humoral tənzimi ............................... 132 

11.11.

 

Qan dövranına sinir sistemi tərəfindən nəzarət .......... 134 



11.12.

 

Damar hərəki mərkəzlər ..............................................135 



11.13.

 

Qan damarlarının innervasiyası ................................. 137 



11.14.

 

Arteriyal təzyiqin tənzimi ...........................................138 



XII

 

FƏSİL 

Tənəffüs .......................................................................142 

12.1.

 

Tənəffüs orqanları ........................................................143 



12.2.

 

Oksigenin mənbəyi ......................................................148 



593 

downloaded from KitabYurdu.org



12.3.

 

Qazların parsial təzyiqi ................................................. 150 



12.4.

 

Qazların diffuziyası ...................................................... 152 



12.5.

 

Dəri tənəffüsü ................................................................. 



153

 

12.6.



 

Traxeya tənəffüsü ........................................................... 

155

 

12.7.



 

Qəlsəmə tənəffüsü ........................................................ 156 

12.8.

 

Ağciyər tənəffüsü ........................................................... 



157

 

12.9.



 

Ağciyərlərin quruluşu və funksiyası ............................. 158 

12.10.

 

Tənəffüs hərəkətlərinin mexanikası ............................ 161 



12.11.

 

Tənəffüsün tipləri ....................................................... 166 



12.12.

 

Ağciyərlərin ventilasiya həcmi .................................... 167 



12.13.

 

Alveollarda qazların mübadiləsi .................................. 169 



12.14.

 

Qazların qan vasitəsilə daşınması................................ 172 



12.15.

 

Daxili toxuma (və ya hüceyrə) tənəffüsü .................... 173 



12.16.

 

Bətndaxili inkişaf dövründə tənəffüs .......................... 177 



12.17.

 

Ağciyərlərin ventilyasiyasının idarə edilməsi. 



Reseptorlar. Tənəffüsün tənzimi .................................. 178 

12.18.


 

Baş-beyin sütunun tənəffüsdə rolu .............................. 186 

12.19.

 

Tənəffüsün humoral tənzimi ....................................... 187 



12.20.

 

Qeyri-adi şəraitdə (yuxarı atmosfer təzyiqində) 



tənəffüs .......................................................................... 

189


 

12.21.


 

Tənəffüs orqanlarının digər funksiyaları ..................... 190 

12.22.

 

Qeyri-adi mühitdə (aşağı atmosfer təzyiqində) 



tənəffüs. Yüksəklik ...................................................... 191 

12.23.


 

Süni tənəffüs .................................................................. 

193

 

XIII FƏSİL 



Həzm. 

13.1.


 

Mədə-bağırsaq sisteminin funksiyaları ........................ 195 

13.2.

 

Həzm kanalı ağız boşluğu ilə başlayır .......................... 200 



13.3.

 

Həzm sisteminin filogenezi .......................................... 202 



Mədə-bağırsaq  traktmm  funksiyaları  haqqında  ümumi 

təsəvvürlər. 

13.4.

 

Tənzim mexanizmləri ................................................... 204 



13.5.

 

Mədə-bağırsaq traktmm hormonları və peptidləri.. 206 



13.6.

 

Mədə-bağırsaq traktmm motorikası ............................. 208 



13.7.

 

Bağırsaqda nəqliyyatın əsas mexanizmləri .................. 210 



594 

downloaded from KitabYurdu.org



13.8.

 

Aclıq, toxluq və susuzluğun fizioloji əsasları .............. 211 



13.9.

 

Həzm üzvlərinin fəaliyyətinin öyrənilməsi metodları. 



Həzm sistemi üzvlərinin xüsusi fiziologiyası ................ 213 

13.10.


 ............................................................................. 

 

Ağız boşluğunda həzm ............................................................ 216 



13.11.

 

Tüpürcək ifrazının tədqiq metodu ............................... 218 



13.12.

 

Tüpürcəyin tərkibi və əhəmiyyəti ............................... 218 



13.13.

 

Müxtəlif qida növlərinin təsirinə qarşı tüpürcəyin 



kəmiyyət və keyfiyyətcə dəyişməsi ............................... 

220


 

13.14.


 

Tüpürcək ifrazının tənzim olunması ........................... 221 

13.15.

 

Tüpürcək ifrazı mexanizmi ......................................... 224 



13.16.

 

Qidanın yemək borusu ilə hərəkəti ............................. 227 



13.17.

 

Mədədə həzm .............................................................. 228 



13.18.

 

Mədə vəzilərinin sekresiyasının tədqiqolunma 



üsulları ......................................................................... 229 

13.19.


 

Mədə şirəsinin tərkibi və əhəmiyyəti .......................... 233 

13.20.

 

Mədənin motorikası .................................................... 235 



13.21.

 

Mədə sekresiyasının tənzimi ....................................... 236 



13.22.

 

Qidanın mədədən bağırsağa keçməsi .......................... 239 



13.23.

 

Qusma ......................................................................... 239 



13.24.

 

Müxtəlif heyvanların mədə həzminin 



xüsusiyyətləri ............................................................... 240 

13.25.


 

Gövşəyən heyvanlarda mədə həzminin 

xüsusiyyətləri ............................................................... 241 

13.26.


 

Onikibarmaq bağırsaqda həzm ................................... 242 

13.27.

 

Mədəaltı vəzin həzmdə rolu ........................................ 242 



13.28.

 

Mədəaltı vəzinin şirəsinin tərkibi ............................... 243 



13.29.

 

Mədəaltı vəzinin şirə ifrazının fazaları  ...................... 245 



13.30.

 

Mədəaltı vəzinin şirə ifrazının mexanizmi ................. 246 



13.31.

 

Nazik bağırsaqlar ........................................................ 247 



13.32.

 

Qaraciyərin həzmdə rolu. Ödün əmələ gəlməsi 



və ifrazı ........................................................................ 248 

13.33.


 

Nazik bağırsaqların motorikası. 

Nazik bağırsaqların hərəki fəallığı .............................. 251 

13.34.


 

Nazik bağırsaqlarda sorulma ...................................... 252 

13.35.

 

Nazik bağırsaqlarda həzm prosesi .............................. 253 



13.36.

 

Bağırsaq şirəsinin tərkibi və xassələri ........................ 254 



595 

downloaded from KitabYurdu.org



13.37.

 

Nazik bağırsaqların hərəkətinin tipləri 



və motorikası.256 

13.38.


 

Yoğun bağırsaqlar ....................................................... 258 

13.39.

 

Yoğun bağırsaqlarda həzm .......................................... 261 



13.40.

 

Yoğun bağırsaqların sekretor fəaliyyəti ...................... 262 



13.41.

 

Yoğun bağırsaqların mikroflorasının əhəmiyyəti.... 263 



13.42.

 

Bağırsaq mikroflorası .................................................. 264 



13.43.

 

Yoğun bağırsağın hərəkəti .......................................... 264 



13.44.

 

Defekasiya aktı ............................................................ 265 



13.45.

 

Membran həzminin fiziologiyası ................................ 266 



13.46.

 

Membran qidalanma sterilliyi ..................................... 271 



13.47.

 

Həzm üzvlərinin sorma vəzifəsi .................................. 272 



13.48.

 

Həzmin yaş xüsusiyyətlərinin əsas göstəriciləri ......... 279 



Yüklə 4,48 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   58




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin