Baki avrasiya universiteti

1.2.Hüquq mühafizə orqanlarına müraciət
Şəxsi həyatına müdaxilə olunan, hüquqları pozulan şəxs hüquqlarının pozulması və müdafiəsini tələb edə bilər. Bu halda səlahiyyətli hüquq mühafizə orqanı cinayətin törədildiyi yer üzrə olan müvafiq rayon (şəhər) prokurorluğudur. Şəxsi həyat hüququnun pozulması ilə əlaqədar cinayət mühakimə icraatı ictimai-xüsusi ittihama aiddir. Bu o mənaya gəlir ki, əgər zərər çəkən şəxs prokurorluq orqanına müraciət etməsə, onun hüququnun pozulması ilə əlaqədar icraat başlaya bilməz. Ona görə də bu hallarda prokurorluğa şikayət vermək tövsiyə edilir. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyanın 60 və 61-ci maddələri şəxsin keyfiyyətli hüquqi yardım almaq və hüquqlarının bərpası ilə bağlı inzibati və məhkəmə təminatını ehtiva edir. Şəxsi toxunulmazlıq hüququ pozulan şəxs yerli məhkəmə instansiyalarının hər birini tükəndirərək Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına müvafiq olaraq Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinə şikayətini göndərmək hüququna malikdir.
Şəxsi həyata müdaxilə edən şəxsi(ləri) hansı cəza tədbiri gözləyir Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 156 -maddəsi şəxsi toxunulmazlıq hüququnu pozma ilə bağlı sanksiya və cəza tədbirlərini ehtiva edir. Şəxsi və ailə həyatının sirri olan məlumatların, belə məlumatları əks etdirən sənədlərin,video və foto çəklişi materiallarının, səs yazılarının yayılması,habelə satılması və ya başqasına verilməsi qanunsuz toplanılması- 1000 manatdan 2000 manatadək miqdarda cərimə və ya 240 saatdan 480 saatadək ictimai işlər və ya 1 ilədək müddətdə islah işləri ilə cəzalandırılır.
Eyni əməllər:
Vəzifəli şəxs tərəfindən öz qulluq mövqeyindən istifadə etməklə törədildikdə:
Məsafədən idarə edilən pilotsuz uçan aparatlardan istifadə etməklə törədildikdə- 3ilədək müddətə müəyyən vəzifə tutma və ya müəyyən fəaliyyətlə məşğul olma hüququndan məhrum edilməklə və ya edilməməklə 2 ilədək müddətə azadlığın məhdudlaşdırılması və ya 2 ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. Şəxsi həyat insanın gizli və şəxsi məkanını tutur. Bu gün texnologiyanın inkişafı, ağıllı telefonların və sosial medianın istifadəsi ilə hər kəs hər gün başqalarının şəxsi həyatını öyrənir. Lakin cinayətin törədilməsi ehtimalı qanunda göstərilən müəyyən əməllərin törədilməsindən asılıdır. Hər kəs məxfiliyi pozmaqda günahkar ola bilər. Bu cinayət konkret cinayət deyil, cinayəti törədənin şəxsiyyəti cinayətin törədilməsi baxımından önəmlidir. Məsələn, cinayəti törədən şəxsin mətbuat mənsubluğu səriştəsi varsa, cinayəti törədən şəxsin bu keyfiyyəti qanuna uyğunluq üçün əsas kimi qəbul edilə bilər. Şəxsi həyatın qorunması hər şeydən əvvəl bu həyatın gizliliyini qorumaq və başqalarına açmamaq deməkdir.İnsanın əsas hüquqlarından biri də orada baş verənlərin yalnız özünə və ya bilmək istədiyi şəxslərə məlum olmasını tələb etməkdir. Məhz bu xüsusiyyətə görə insan hüquqları ilə bağlı bəyannamələrdə və müqavilələrdə şəxsi həyatın toxunulmazlığının qorunması tələb olunur və qanunvericilikdə açıq şəkildə müəyyən edilmiş istisnalar istisna olmaqla, bu hüququn dövlət orqanlarına, cəmiyyətə və digər şəxslərə qarşı müdafiəsi tələb olunur. Bütün demokratik ölkələrin insanın xoşbəxtliyi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edən şəxsi həyata hörmət hüququ onun şəxsiyyəti üçün əsas hüquqdur və lazımi səviyyədə qorunmazsa, insanların və buna görə də cəmiyyətin özünü dinc hiss etməsi və təhlükəsizlik yaşaması mümkün deyil. Bu səbəblərdən məxfiliyin müxtəlif formalarda pozulması əməlləri cinayət sayılır və cinayət məsuliyyətinə cəlb olunur.
NƏTİCƏ
Şəxsi həyat hüququ insanın şəxsi həyatını azad və hər hansı müdaxilədən azad yaşamaq hüququdur. Şəxsi həyata müdaxilə hüquqi əsasa söykənmədiyi təqdirdə qanunsuzdur. İnsan sosial varlıqdır və ictimai həyatda hüquqları vardır. İctimai həyatda fikir, ifadə, din və vicdan azadlıqları da bu çərçivədədir. Şəxsi həyat hüququna verilən əhəmiyyət fundamental insan hüququdur və milli və beynəlxalq arenada qanunlar və konvensiyalarla təmin edilir.