Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat və Sənaye Nazirliyi


  Rusiya  Şelexova  İrkutsk Alüminium Zavodu  529,000  137,000  9



Yüklə 0,91 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/29
tarix25.12.2016
ölçüsü0,91 Mb.
#2975
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29
Alüminium istehsalı və istehsal üsulları: 

Alüminium  istehsalında  əsas  xammal  alüminium  filizlərdir:  boksitlər,  nefelinlər, 

alunitlər,  kaolinlər.  Bunlardan  ən  əhəmiyyətlisi  boksitlərdir  (dünyada  istehsal  olunan 

alüminiumun 95%-i boksitdən alınır). 

 

Alüminium  istehsalı  texnologiyası  iki  prosesdən  ibarətdir:  alüminium-oksidin 



alınması və alüminium-oksiddən (gil-torpaq) ilkin alüminium alınması. 

 

Alüminium-oksidini 3 üsulla  alırlar: qələvi üsulu, turşu  üsulu və  elektotermik  üsul. 



Ən çox yayılmış üsul K.İ.Bayerin yaş qələvi üsuludur. 

 

Qələvi  üsulunda,  gil-torpağın  faizi  çox  olan  boksitlər  üçün  filiz  və  əhəngdaşı 



xırdalandıqdan  sonra  soda  (Na2CO

3

)  ilə  qarışdırılır  və  fırlanan  barabanlı  sobada  bişirilir 



(1200.....13000S-də).  Nəticədə  aluminat  məhlulu,  silikat  və  suda  həll  olmayan  digər 

birləşmələr alınır. Sonra alüminat su ilə qələviləşdirilir. Alınmış alüminat məhlulu süzülür. 

Sonra soba qazı ilə 800S-ə qədər qızdırılır. Bu zaman aşağıdakı reaksiya gedir: 

2NaOH+CO


2

→Na2CO


3

+H

2



Yeyici  natrium  məhlulu  ilə  qələviləşdirilən  boksit  kip  polad  qablarda  2500  selsi 

tempraturda  və  25-30  atmosfer  təzyiqdə  aparılır.  Həmin  qablar  buxarla  qızdırılır.  Belə 

şəraitdə boksitdən alümin hidroksidi natrium alüminatı əmələ gəlməklə həll olur. 

Al(OH)

3

+NaOH→NaAlO



2

+2H


2

Hidroanaliz reaksiyası su əlavə edilən məhlulda gedir. 



NaAlO

2

+2H



2

O→Al(OH)


3

+NaOH 


Kristallik  alüminium  hidroksid  tam  susuzlaşdırma  üçün  qurudulur  (kalsinasiya)  və 

boruvari, fırlanan sobalarda 1200S dərəcəyə qədər qızdırılır. 

Nəhayət, Al

2

O



3

 alınır və prosesin davamında texnologiyaya uyğun olaraq elektroliz 

təknələrində alüminium alınır. 



 


Yüklə 0,91 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin