AZƏrbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu hacalı NӘCӘFOĞlu azәrbaycanda vә Türkiyәdә

Tr – Salamlaşma sözü.
MERTEBE / MӘRTӘBӘ

Az – 1. Aşama, derece, rütbe. 2. Kat (binada ).

Tr – Bkz. Az¹.
MESLEK / MӘSLӘK

Az – 1. Mefkure, ideal, ülkü. 2. İtikat, mezhep, inanç. 3. İstek, dilek, arzu anlamında.

Tr – 1. Peşә. 2. Bir birinә bağlı elmi vә ya fәlsәfi fikirlәr birliyi. 3. Bir fikir әtrafında toplanmış müxtәlif bilgilәr.
MEŞE / MEŞӘ

Az – Orman.

Tr – 1. Qayınkimilәrdәn üç yüz qәdәr növü arasında qış yay yarpaqlarını tökmәyәnlәri dә olan, oduncağı bәrk ağac. 2. Bu ağacdan qayrılmış olan.

MET / MӘT

Az – 1. Kaynatılarak suyu çekilmiş kıvamlı meyve suyu. 2. Reçel vs. pişirilen zaman oluşan köpüğe benzer kıvamlı sıvı.

Tr – 1. Deniz qabarması. 2. Çəlik çomaq oyunu.

METİN / MӘTİN

Az – Acılar karşısında dayanma gücünü yitirmeyen, sağlam, dayanıklı, metanetli.

Tr – 1. Bkz. Az. 2. Mәtn, tekst.
MIRILDAMAK / MIRILDAMAQ

Az – 1. Mırıltı (Az¹.) sesi çıkarmak. 2. Kendi kendine söylenmek.

Tr – Alçaq vә güclә anlaşılan bir sәslә bir şeylәr söylәmәk, pıçıldamaq.
MIRILDANMAK / MIRILDANMAQ

Az – 1. Bkz. Tr¹. 2. Köpeklerin bir şeyden hoşlanmadıkları zaman alçakca seslenmeleri.

Tr – 1. Alçaq sәslә öz-özünә danışmaq. 2. Alçaq sәslә mahnı oxumaq, zümzümә etmәk. 3. Ancaq yanındakılarının eşidә bilәcәyi bir şәkildә danışmaq, pıçıldamaq.
MIRILTI

Az – 1. Köpeklerin bir şeyden hoşlanmadıkları zaman çıkardıkları yavaş, alçak ses. 2. Kendi kendine söylenme.

Tr – Pıçıltı.
MİLİS

Az – Polis (Sovyet döneminde ).

Tr – 1. Müharibә zamanı orduya kömək olaraq toplanan xalq gücü. 2. Bәzi ölkәlәrdә yardımçı tәhlükәsizlik qüvvәlәri.

MİNİK

Az – 1. Bir yere gitmek için taşıt araçlarının birine bin­miş adam. 2. Taşıt araçlarından her hangi biri. 3. Yolcu da­şımaya ait, yolculara hizmet eden. 4. Binme işi, biniş.

Tr – Kiçik və sevimli.

MİR

Az – 1. Baş, komutan, amir. 2. Esasen erkek adlarının önüne koyularak onların peygamber soyundan, seyyid oldu­ğuna delalet ediyor.

Tr – 1. Bkz. Az¹. 2. Bәy.
MİS

Az – 1. Bakır. 2. Bakırdan yapılmış. 3. Kırmızı-sarı, bakır renginde.

Tr – 1. Müşk, gözәl qoxulu bir maddә. 2. İngiliscәdә evlәnmәmiş qadınlar üçün istifadә edilәn müraciәt sözü, miss.
MİSAL

Az – 1. (Matematikte) Problem. 2. Bir fikrin anlaşıl­masını kolaylaştırmak için getirilen delil. 3. Örnek alınacak söz, mesel. 4. Bkz. Tr^1,2.

Tr – 1. Nümunә, örnәk. 2. Bir şeyin bәnzәri, oxşarı, tayı. 3. Bkz. Az^2,3.
MORUK / MORUQ

Az – Ahu dudu.

Tr – Yaşlı kişi, baba (argo/jargon ).
MOTİF / MOTİV

Az – Musiki veya herhangi bir sanat eserinin konusunu oluşturan esas unsur.

Tr – 1. Naxış. 2. Әdәbi әsәrdә sıx-sıx tәkrarlanan ünsür. 3. Bkz. Az.
MOTOR

Az – Herhangi bir enerjiyi hareket enerjisine çeviren cihaz.

Tr – 1. Bkz. Az. 2. Maye yanacaqla işləyən dәniz vasitәsi. 3. Motoskilet.
MUAMELE / MÜAMİLӘ

Az – 1. Bkz. Tr^1,4. 2. İstifade veya borç olarak verilen para mukabilinde alınan faiz.

Tr – 1. Davranma, davranış. 2. Yol, iz. 3. İşlәm. 4. Alış veriş, ticarәt.
MUHABBET / MӘHӘBBӘT

Az – Aşk, sevgi.

Tr – 1. Dostcasına danışma, söhbət. 2. Bkz. Az.
MUHBİR / MÜXBİR

Az – Muhabir.

Tr – 1. Xәbәr verәn. 2. Qanunsuz bir vәziyyәti sәlahiy­yәtli orqanlara xәbәr verәn şәxs, xәbәrçi, donosbaz.
MUHBİRLİK / MÜXBİRLİK

Az – Muhabirlik.

Tr – Donosbazlıq.
MUHTAR / MUXTAR

Az – Özerk.

Tr – 1. Bkz. Az. 2. Kәnd vә ya mәhәllәnin qanunlarla müәyyәn olunmuş işlәrini görmәk üçün kәnd vә ya mәhәllәdə yaşayanlar tәrәfindәn seçilәn şәxs.
MUM

Az – 1. Bal mumu. 2. Bkz. Tr¹.

Tr – 1. Şam. 2. Bkz. Az¹.
MURABBA / MÜRӘBBӘ

Az – Meyveleri şekerle kaynatarak hazırlanan tatlı, reçel.

Tr – 1. Dörd şeydәn әmәlә gәlən. 2. Dörtlü, kvadrat. 3. Tәrbiyә edilmiş. 4. Qaynadılıb qatılaşdıqdan sonra dondurulan meyvә suyu.
MÜCAVİR

Az – Vaktini ibadethane veya bir türbe yanında yaşayarak ibadet ederek geçiren kimse. Cami veya türbenin hizmetçisi.

Tr – Yaxın qonşu olan.
MÜREKKEP / MÜRӘKKӘB

Az – 1. Yazı yazmak için kullanılan türlü renklerde sıvı madde. 2. Karmaşık, komplike.

Tr – 1. Bkz. Az¹. 2. Birlәşmә. 3. -dәn olma, -dәn әmәlә gәlmә.
MÜRÜVVET / MÜRÜVVӘT

Az – Mert ve iyi insana mahsus güzel sıfatlar; merhamet, insaf, insanlık.

Tr – 1. Bir ailәdә uşaqların doğumu, sünnәti, evliliyi, yax­şı bir vәzifәyә keçmәlәri vә s. Hadisәlәrdәn duyulan xoş­bәxtlik, sevinc. 2. Әli açıqlıq, sәxavәtlilik. 3. İgidlik, mәrdlik.
N
NAHOŞ / NAXOŞ

Az – Hasta.

Tr – Xoş olmayan, xoşa gәlmәyәn, pis, çirkin.
NATURA

Az – 1. Kopyasından resmi yapılan veya canlı örnek olarak ressamın önünde duran kimse, model. 2. Stüdyo dışın­da, film çekilen tabii muhit, yer. 3. Borç alınan, para karşılığı verilen mal, ürün vs.

Tr – İnsanın yaradılış xüsusiyyәti, tәbiәti.
NATUREL / NATURAL

Az – 1. Karsılığı ürün, mal vs. ile ödenen, alınan veya verilen (mal, ürün vs.). 2. Doğal.

Tr – Tәbii.
NAZİR

Az – Bakan, nazir.

Tr – Bәnzәr, örnәk.
NECE [NӘCӘ] / NECӘ

Az – Nasıl.

Tr – Hansı dildә, hansı dildәn.
NEDEN / NӘDӘN

Az – Niçin.

Tr – 1. Sәbәb. 2. Bkz. Az.
NEFER / NӘFӘR

Az – 1. Bir tek adam, şahıs, fert, birey. 2. Bkz. Tr.

Tr – Rütbәsi olmayan әsgәr.
NERE / NӘRӘ

Az – 1. Mersin balığı. 2. Evlerin üzerine uzatılan kalın ağaç, çatıya, dama atılan kalın ağaç. 3. Hücum, vuruş süre­sinde yüksekten bağırma, bağırtı.

Tr – 1. Hansı yer? 2. Bәdәnin hansı tәrәfi vә ya hansı üzvü?
NOKTA / NOXTA

Az – Binek hayvanlarının başına takılan kendir, kayış vs. yular.

Tr – Nöqtә.

NOT

Az – Nota, bir musiki sesini belirtmeğe yarayan işaret.

Tr – 1. Qeyd. 2. (Mәktәbdә şagirdlәrin biliyinә verilәn) Qiymәt.
NOTA

Az – Bir devletin başka bir devlete veya elçisine yaptığı bildiri.

Tr – 1. Not, bir musuqi sәsini göstәrәn işarә. 2. Bkz. Az.
O
ODA

Az – Ev veya binanın bölümlerinden her biri.

Tr – 1. Bkz. Az. 2. Sәrbәst peşә adamlarını içində toplayan rәsmi birlik (Mәs.: Ticaret odası = Ticarәt palatası). 3. Yeniçәri qışlası.
OĞLAN

Az – 1. Erkek çocuk. 2. Buluğ çağına ermiş, ama henüz evlenmemiş genç.

Tr – 1. Bkz. Az^1,2. 2. Qumar kağızlarında: üzerinde si­lahlı adam şekli olan kart, valet. 3. Homosekual kişilәrin cinsi arzularını tәtmin etmәk üçün istifadә etdiklәri yeniyetmә vә gәnc oğlan.
OKŞAMAK / OXŞAMAQ

Az – 1. Bkz. Tr^1,3,4. 2. Ağıt söylemek.

Tr – 1. Sevgi vә ya şәfqәt ifadәsi olaraq әlini bir şeyin üzәrindә gәzdirmәk yaxud ona yüngülcә vurmaq. 2. Yüngülcә döymәk. 3. Bәnzәmәk, xatırladmaq. 4. Xoşlandırmaq, lәzzәt vermәk, ruhunu oxşamaq.
OTAĞ, OTAK / OTAQ

Az – Oda.

Tr – Böyük vә bәzәkli çadır.
OTURAK / OTURAQ

Az – 1. Göçebe hayat geçirmeyen (göçebenin karşıtı). 2. Bir yerde oturmakla yerinden derpenmeyi talep etmiyen işle bağlı olan. 3. Oturulacak yer veya şey. 4. Bir şeyin yere gelen tarafı, taban.

Tr – 1. Bkz. Az^3,4. 2. Taxtadan kiçik stul. 3. Ayaqlarında vә ya başqa yerindә gәzmәsinә mane ola bilәn qüsuru olduğundan hәmişә evdә oturan şәxs.
OTURUM

Az – Oturmak işi, oturma.

Tr – 1. İclas. 2. Mәhkәmә iclası.
OYMAK / OYMAQ

Az – 1. Bir şeyi yontarak veya delerek çukur oluşturmak. 2. Vücutun her hangi bir yerini parmakları ile sıkmak, masaj etmek. 3. Dikiş dikerken iğnenin batmaması için parmağa geçirilen bir ucu bağlı metal veya başka materiyalden kalpak. 4. Koy, el.

Tr – 1. Bkz. Az^1,4. 2. Parça kimi bir şeyi girintili bir şәkildә kәsmәk.
Ö
ÖRÜŞ

Az – Hayvanların otladığı alan, yer, mera, otlak.

Tr – Hörmә işi vә ya hörmә şәkli.

ÖRTÜK

Az – Örtü, örtmek için kullanılan şey.

Tr – Örtülü, qapalı.

ÖTMEK / ÖTMӘK

Az – 1. Geçmek, geçip gitmek, gelip geçmek. 2. Ha­rekette, yürüyüşte, koşuda öne geçmek, ileri gitmek, geride bırakmak. 3. Bkz. Tr.

Tr – 1. (Quş vә böcәklәr üçün) Fərqli tonda sәs çıxrat­maq 2. (Nәfәsli alәtlәrin) Sәsi çıxmaq. 3. jarqon Mәnasız, boş danışmaq. 4. jarqon (Sәrxoş üçün) Qusmaq.
ÖTÜRMEK / ÖTÜRMӘK

Az – 1. Geçirmek, yola vurmak. 2. Birbirine vererek bir şeyi yollamak. 3. Bir şeyi çabucak, gizlice, başkalarına his­settirmeden bir yere koymak, vermek, düşürmek. 4. Atlamak, geçmek, öne vermek, düşürmek. 5. Aç gözlülükle, çabuk ça­buk yemek, aşırmak.

Tr – İshal olmaq, mәdә pozğunluğu, qarnı işlәmә.
ÖTÜŞMEK / ÖTÜŞMӘK

Az – 1. Geçip gitmek, gelip geçmek. 2. Koşuda bir birini geçmeğe çalışmak. 3. Bir teher yaşamak, idare etmek, geçin­mek. 4. Bkz. Tr.

Tr – Sәs sәsә verәrәk oxumaq.
ÖZ

Az – Kendi.

Tr – 1. Bir şәxsin mәnliyi, mә’nәvi varlığı. 2. Bir şeyin tәmәl ünsürü. 3. Bkz. Az. 4. Bir şeyin әn qüvvәtli bölümü, şirәsi. 5. Özәk. 6. Qan bağı ilә bağlı, ögey olmayan, doğma. 7. Dәrә, çay. 8. Mәhsuldar yer.
ÖZEK / ÖZӘK

Az – 1. Bitki kökünün veya gövdesinin daha yumuşak olan iç kısmı. 2. Çıbanın cerahat bağlamış yaranın ortasında oluşan sert, iltihaplı kısım.

Tr – Bir şeyin әtrafından eyni uzaqlıqda olan yeri, mәrkәz.

P
PALAN

Az – 1. Binek ve yük hayvanlarının üzerine vurulan ge­niş ve süslü bir cins eğer (samandan veya saplarından yapılır). 2. Eskiden hamalların yük taşırken sırtlarına koydukları özel yastık, semer. 3. Kalın, ağır, kaba elbise.

Tr – Bkz. Az¹.
PALAZ

Az – Yünden veya pamuktan dokunmuş enli, uzun, kalın, hovsuz halı çeşidi.

Tr – Qaz, ördәk, göyәrçin kimi bә’zi quş balalarının cücәlikdәn sonrakı halı.
PANEL

Az – 1. Binanın yapımında kullanılan büyük demir-beton veya tahta levha. 2. Binanın iç duvarlarının aşağısına tahtadan, demirden vs. vurulan haşiye veya çekilen boya.

Tr – 1. Dinlәyicilәr önündә, seçilmiş bir mәruzәçilәr qrupunun bir mövzunu müzakirә etmәkləri mәqsәdilә tәşkil edilәn iclas. 2. Yerlәşdirilәcәyi sәthin bir bölümünә uyğun gәlәn, çox zaman düzgün dördbucaqlı şәklindә düz parça.
PARA

Az – 1. Bir parça, bir tike, yarım yahut tam bir şeyin yarısı. 2. Rakamlardan sonra ve “kend” (köy) sözünden evvel kullanılır. 3. Bkz. Tr¹.

Tr – 1. Pul. 2. Quruşun qırxda biri.
PARÇA

Az – 1. Bkz. Tr^1-3. 2. Dokunma mallar, kumaş.

Tr – 1. Parçalanmış, sındırılmış, qırılmış, çırılmış şeyin kiçik tikәsi, qırığı, hissәsi. 2. Bir әdәbiyyat vә ya musiqi әsәrinin bir bölümü. 3. Az bir miqdar.
PASTA

Az – Macun (Tr¹).

Tr – 1. Xamırdan bişirilәrәk hazırlanmış şirniyyat. 2. Tort.
PAT

Az – Satranç oyununda oyunun sıfır sıfıra bittiği durum.

Tr – 1. Yastı, batıq. 2. Bir çiçək növü.
PATRON

Az – 1. Ateşli silahlarda kovan. 2. Çeşitli cihazlarda lüle biçimli, içiboş borucuk.

Tr – 1. Bir ticarәt vә ya sәnaye müәssisәsinin sahibi, başçısı. 2. Bir quruluşda, bir iş yerindә mövqe baxımından sәlahiyyәtli şәxs. 3. Sözü keçәn, pullu şәxs. 4. (Dәrzilərin istifadә etdikləri) Kağız qәlib.
PAYLAMAK / PAYLAMAQ

Az – 1. Çokları arasında bölüştürmek için, her kese kendi payım vermek, dağıtmak.

Tr – Birinә qüsuruna görә sәrt sözlәr söylәmәk, acıqlanmaq.
PAZARLIK / BAZARLIQ

Az – 1. Pazardan alınmış şeyler. 2. Evlenen kız için elbise. 3. Pazarda satılmak için hazırlanmış.

Tr – 1. Alver zamanı qiymәt üstündә danışaraq uzlaş­maq, sazişә gәlmәk, qiymәt kәsmәk, bazarlaşma. 2. Xüsusilә bazar günlәri geyilәn şux paltar.
PAZI

Az – Şeker pancarı, pancar.

Tr – 1. Bkz. Az. 2. Qolun çiyindәn dirsәyә qәdәr olan hissәsi, bazu. 3. Sonradan yaymaq, yastılamaq üçün yumru hala salınmış xәmir parçası, kündә.
PEPE / PӘPӘ

Az – 1. (Çocuk dilinde) Ekmek. 2. Kırıntı (ekmek için).

Tr – Kәkә, danışarkәn kәkәlәyәn.
PERGEL / PӘRGAR

Az – 1. Çember çizmeğe veya ölçmeye yarayan, açılır kapanır iki yakalı alet, pergel. 2. Becerikli, beceren, usta. 3. Nizam, intizam, düzen; bir şeyin düzenli durumu, vaziyeti.

Tr – Bkz. Az¹.
PERVANE / PӘRVANӘ

Az – Işık etrafında dönen küçük gece kelebeği, kelebek.

Tr – 1. Bkz. Az¹. 2. Döndüyündә bir mexanizmi işlәdәn bir oxa perpendikulyar olaraq bağlanmış iki vә ya çox qanaddan ibarәt alet, ventilyator.
PERVAZ / PӘRVAZ

Az – Uçmak, ruhlanmak, şenlenmek anlamında.

Tr – 1. Qapı, pəncәrә kimi yerlәrin kәnarlarına keçirilәn ensiz parça. 2. Paltarların yaxa, qol, әtәk kimi yerlәrinә keçi­rilmiş dar, uzun parça. 3. Cild qapağının iç tәrәfinә qoyulan dәri parçası.
PEZEVENK / PӘZӘVӘNK

Az – Büyük, zorba (Az ).

Tr – Qadın bazarlayan kişi.
PIRILTI

Az – Küçük kuşların kanat çırpmasından oluşan ses.

Tr – Parıltı, parıldayan şeylәrin әks etdirdiyi işıq.
PİK

Az – Sivri uçlu dağ zirvesi.

Tr – 1. Çuqun. 2. Bkz. MAÇA (Tr.)
PİKE / BİKE

Az – Kadın adı

Tr – 1. Pambıq parça növü. 2. Bu parçadan olan yataq örtüyü.
PİKET

Az – Küçük bekçi grubu, qrev olan yerlerde bekçilik eden grevçiler gurbu.

Tr – İki, üç vә ya dörd nәfәr arasında 32 kartla oynanan oyun.
PİNTİ

Az – 1. Kıyafetine, geyimine, temizliğe önem vermiyen, elbisesi veya vücudu kirli. 2. Temiz iş görmeyen.

Tr – İfrat dәrәcәdә xəsis.
PİR

Az – 1. Yaşlı, koca, ihtiyar. 2. Bir tarikat veya sanatın ilk kurucusu. 3. Şefaet için gidilen, mukaddes sanılan yerler.

Tr – 1. Bkz. Az^1,2. 2. Hәr hansı bir sahәdә, sәnәtdә tәcrübә qazanmış şәxs. 3. Ağıllı, yaxşıca.
PİS

Az – Kötü.

Tr – 1. Lәkә, toz vә ya kirlә örtülü, kirli, iyrәndirici, murdar. 2. Kirli olan, murdar olan. 3. Bkz. Az.
PİSLEMEK / PİSLӘMӘK

Az – Kötülemek.

Tr – Kirlәtmәk, murdarlamaq.
PİSLİK

Az – Kötülük.

Tr – 1. Kir. 2. Nәcasәt. 3. Bkz. Az.
PİSTON

Az – Mermi kovanında barutu tutuşturmak için patlayıcı kalpakcık.

Tr – Porşen.
PİŞİK

Az – Kedi, pişik.

Tr – Qasıq vә ya qoltuq altı kimi bәdәnin bir-birinә sürtünәn yerlәrindә tәrin tә’sirilә әmәlә gәlәn qızartı.
POST

Az – 1. Bir şeyi veya şahsı gözaltında tutmak için kulla­nılan yer, saha. 2. Bir şeyi veya şahsı gözaltında tutmak için ya­pılan gözetleme yerindeki askerler, nöbetçiler. 3. Üretimin sinyal vs. vasıtasıyla idare edildiği yer. 4. Sorumlu olunan vazife.

Tr – 1. Tüklü heyvan dәrisi. 2. Tәriqәtlәrdә şeyxlik mә­qamı. 3. Bkz. Az⁴.
POTA

Az – 1. Adeta domuz veya ayı yavrusuna denilir. 2. Şişko, şişman.

Tr – İçindә metal әridilәn qab, buta.
PUF

Az – Yumurtadan henüz çıkmış böcek.

Tr – 1. Arxalıqsız, alçaq, yumşaq, ayaqları görünmәyәn oturacaq. 2. Qaba, qabartılmış, yumşaq nimdar.

PUL

Az – 1. Para. 2. Kapital, servet. 3. Balıkların, sürün­gen­lerin ve bazı kuşların, memelilerin vücudunu kaplayan boynuzsu, sert levhacık.

Tr – 1. Marka (poçt). 2. Nәrd oyununda daşlar. 3. Bkz. Az³.
PULLANMAK / PULLANMAQ

Az – Çok para kazanmak, zenginleşmek.

Tr – 1. Zәrf, mәktub vә s. üzәrinә marka yapışdırılmaq. 2. Pul-pul olmaq.
PULLU

Az – 1. Paralı. 2. Üzerinde pulu (Az³) olan.

Tr – 1. Üzәrinә marka yapışdırılmış, markalı. 2. Bkz. Az².
R
RADDE / RAD[D]Ә

Az – Zaman bildiren rakamlardan sonra gelerek rakamın tahmin olduğunu gösterir, tahmin edilen zaman.

Tr – 1. İşarә üçün qoyulan cizgi, iz. 2. Gәmi kompasında on bir dәrәcә vә on beş dәqiqә ölçüsündә bir bucağa bәrabәr olan, otuz iki bölümdәn hәr biri. 3. Dәrәcә.
RAMPA

Az – Sahneye yöneltilmiş ışıklı cihazların, lambaların seyircilerin gözüne çakmaması için sahne boyu uzanan siper.

Tr – Bir әrazinin, bir yolun üfüq istiqamәtinә görә yoxuş olan bölümü.

RAPOR / RAPORT

Az – 1. Askeri şahısın amirine verdiği şifahi veya yazılı bildiri. 2. Üst makamlara verilen yazılı veya şifahî bildiri.

Tr – 1. Hәr hansı bir işdә, bir sahәdә aparılan tәdqiqat, yoxlama nәticәsindә düşündüklәri vә müşahidәlәri bildirәn ya­zı, hesabat, rәy. 2. Hәkimin verdiyi xәstәlik kağızı. 3. Bkz. Az^1,2.
REDİF / RӘDİF

Az – Şiirde kafiyeden sonra tekrarlanan ek veya sözcük.

Tr – 1. Son dönәm Osmanlı ordusunda әsgәrlik vәzifәsini bitirdikdәn sonra ehtiyata alınan әsgәr. 2. Bkz. Az.
REHBER / RӘHBӘR

Az – 1. Lider, önder. 2. Bir işin başında duran, başkan. 3. Bkz. Tr². 4. Malumat kitabı, kılavuz.

Tr – 1. Bәlәdçi. 2. Yolgöstәrәn. 3. Bkz. Az⁴.
RENDE / RӘNDӘ

Az – Tahtaları yontup düzgün hale getirmek için kullanılan marangoz aleti.

Tr – 1. Bkz. Az. 2. Üzәrindә kiçik dәlik vә çıxıntıları olan, pendir, soğan, kök vә s. tәrәvәzlәri xırda parçalara ayır­maq üçün istifadә edilәn mәtbәx alәti. 3. Bu alәtlә xırda par­çalara ayrılmış şey.
REŞİT / RӘŞİD

Az – Yiğit, kahraman, çalışkan, korkusuz.

Tr – 1. Yetişmiş, kamala çatmış. 2. Haqlarını özbaşına istifadә etmәk üçün qanunun göstәrdiyi yaşa gәlmiş olan.
REVAN / RӘVAN

Az – Akıcı, açık, kolay okunan ve anlaşılan. Okunaklı, akıcı, kolay anlaşılan.

Tr – Gedәn, yürüyәn.

REY / RӘY

Az – 1. Bir şey konusunda düşünce, mülahaza, söz, fikir, yaklaşım. 2. Bir eser, konser, tiyatro vs. hakkındaki tahlil, tenkit yazısı, rapor.

Tr – 1. Ses (seçkidә). 2. Bkz. Az¹.
REYHANİ

Az – Ağır ağır oynanan Azerbaycan oyun havalarından birinin adı.

Tr – 1. İncә naxışlı. 2. Әrәb hәrflәriylә yazılan bir yazı növü.
REYON / RAYON

Az – 1. Bir arazinin her hangi bir coğrafi, iktisadi vs. cihetten tam bir vahdet oluşturan hissesi. 2. Eski Sovyetler Birliğinde inzibati arazi birimi.

Tr – Bir mağazanan yalnız bir cür әşya satılan bölümü.
ROTA

Az – Bölük.

Tr – 1. Bir gәmi vә ya tәyyarәnin gediş yönü, marşurutu. 2. Gedilәn, tәqib edilәn yol.
RÖPORTAJ / REPORTAJ

Az – Konusu bir soruşturma, araştırma olan gazete veya dergi yazısı veye radio-televizyon programı.

Tr – 1. Bkz. Az. 2. Müsahibә.
RULET

Az – 1. Kıymadan veya ezilmiş potatesten iç koyularak hazırlanan hamur yemeği. 2. Lay lay hamurdan hazırlanan içli tatlı ekmek.

Tr – 1. Bir qumar oyunu vә bu oyun üçün xüsusi qurğu, ruletka. 2. Şirniyyatçıların, dәrzilәrin istifadә etdiklәri dişli çarx.

RÜZGAR

Az – 1. Havanın yer değişmesinden oluşan esinti, yel. 2. Hava anlamında. 3. mec Devran, zemane; tali, felek. 4. mec Ömür, yaşam, hayat. 5. Durum, gün, hal.

Tr – Bkz. Az¹, külәk.
S
SABAH

Az – 1. Yarın. 2. Bkz. Tr¹. 3. İstikbal anlamında.