2. Təhsil fəlsəfəsinin elm sahəsi olaraq inkişaf mərhələləri. Təhsil fəlsəfəsinin tədqiqat aspektləri və tendensiyaları

2.Təhsil fəlsəfəsinin elm sahəsi olaraq inkişaf mərhələləri.

Hər şeydən əvvəl, qeyd etmək lazımdır ki, təhsil fəlsəfəsinin elm sahəsi olaraq inkişafına nəzər salsaq, 1941-ci ildə ABŞ-da təhsil fəlsəfəsi cəmiyyəti, 1965-ci ildə Böyük Britaniyada təhsil fəlsəfəsi cəmiyyəti, 1990-cı ildə isə - Təhsilin demokratikləşdirilməsi sahəsində beynəlxalq konfrans, “Beynəlxalq Təhsil filosofları şəbəkəsi” adlı assosiasiya - birliyin yarandığını bir fakt kimi qəbul etmək olar. Bundan əlavə, fəlsəfənin inkişaf mərhələlərinə gəldikdə isə həmin mərhələləri müvafiq səciyyəvi xüsusiyyətləri ilə birlikdə aşağıdakı şəkildə göstərmək olar:

* Birinci mərhələ - 1940-1950-ci illərdə təhsil fəlsəfəsinin problematikasının müstəqil sahə olaraq deyil, ayrı-ayrı elementlərə əsasən fəlsəfə, psixologiya, pedaqogikada nəzəri tədqiqatlarda əksini tapması;

* İkinci mərhələ - 1950-1960-cı illərdən başlayaraq təhsil fəlsəfəsinin məzmun məsələləri barədə şüurlu şəkildə vəzifələrin qoyulması;

* Üçüncü mərhələ - 1960-1970-ci illər, fəlsəfi baxımdan əsaslandırılan və fəlsəfə-təhsil problematikasının müxtəlif aspektlərini aydınlaşdıran təhsil proqramlarının hazırlanması;

* Dördüncü mərhələ - 1980-1990-cı illər, paradiqmaların dəyişməsi, yenidən işlənib hazırlanması, refleksiya, metodoloji tədqiqat tiplərinin, təcrübənin layihələndirilməsinin konseptual sxemi olaraq müzakirə olunması, fəlsəfə - təhsil problematikasının şüurlu şəkildə ifadə olunması;

* Beşinci mərhələ - 1990-cı illər təhsil fəlsəfəsinin metodoloji, nəzəri və sosial əsaslarının sistemli şəkildə araşdırılmasının təşkili, ümumi biliklərlə ehtiva olunması;

* Altıncı mərhələ - XXI yüzilliyin əvvəllərində sosiologiya, refleksiv psixologiya və humanist pedaqogika çərçivəsində sosiomədəni və sosiotexniki aspektlərin qarşılıqlı təsir problemləri üzərində cəmləşmə.